303 Brits Geweer – de 30-06 van het Britse Rijk

Zoals vele andere landen namen ze een kogel met ronde neus aan, die van hen 215 grains woog. De snelheid van de zwartkruitlading was 1860 en produceerde zo’n 1600 FT LBS aan energie. In 1892 veranderde men het kruit naar cordiet, nog steeds met de 215 grain kogel. Dat verhoogde de snelheid tot ongeveer 2050 met een overeenkomstige energie van 2010 FT LBS.

In 1910 ging men over op een puntkogel van 174 grain die 2440 FPS produceerde met 2310 FT LBS aan energie. Later, bij het volgen van de moderne ontwikkelingen in munitie, ging men over op nitrocellulose kruit. Die munitie werd gebruikt tot ze in 1957 werd vervangen door het 7.62 X 51 NATO patroon.

Het 303 kaliber en de geweren waren zeer succesvol en werden wijd verspreid in het Britse Rijk. Ze werden op grote schaal gebruikt in Afrika, India, Canada en Australië en worden tot op de dag van vandaag nog steeds gebruikt voor de jacht op groot wild. Het was de officiële Britse patroon die in WO I en WO II werd gebruikt.

De vroege kogels hadden de slechte reputatie dat ze fanatieke inboorlingen niet tegenhielden omdat ze niet expandeerden. Een voorbeeld hiervan is dat eind jaren 1890 het Britse leger de 303’s meenam naar de Punjabprovincie tegen de Pushtun-strijders. Helaas ontdekten ze dat de 303 kogels de Pushtuns niet konden stoppen, tenzij ze meerdere keren werden afgeschoten. Ze brachten tijdelijk de 577/450 terug, waarmee hun dilemma was opgelost, totdat Capt Bertie Clay een open punt kogel ontwierp die bij inslag zou uitzetten.

Ze stonden bekend als Dums Dums vanwege de naam van het arsenaal waar ze werden gemaakt. Later kregen de kogels voor de MARK VII aluminium of fiber kernen, waardoor ze langer waren dan normaal en bij de inslag tuimelden, waardoor ze ernstigere verwondingen veroorzaakten. Er waren vele soorten en variaties van de 303 die door het leger werden gebruikt. Zo waren er losse flodders en granaatwerpers.

Het geweer was ontworpen door een Amerikaan, James Paris Lee. Aangezien de VS het ontwerp van Lee niet kochten, nam hij het mee naar Groot-Brittannië en de eerste geweren werden bekend als Mark 1’s. Het diepere Enfield type verving het ondiepe Medford type in 1895. Door de jaren heen werden er nog meer gelijksoortige veranderingen aangebracht aan alle MARK modellen.

Er zijn autoriteiten die vinden dat het het beste militaire geweer uit die periode was vanwege het gemak van vervolgschoten en het magazijn van 10 kogels. De 303 British was ook robuust en betrouwbaar, wat zijn reputatie niet heeft geschaad. De haan slaat dicht bij het sluiten, een eigenschap waar ik niet om geef, maar dat is mijn persoonlijke mening. In theorie helpt dat om een lege huls uit de kamer te krijgen.

Er waren andere geweren en machinegeweren met een kamer voor de 303 ronde. Sommige Martini-Henrys hadden een kamer en zijn af en toe te koop. De Lee Enfield patroon 14 was van een kamer voorzien en werd tijdens de wereldoorlogen gebruikt als aanvulling op de Lee Medford geweren. Sommige Ross repeteergeweren hadden ook een kamer voor dit kaliber. Verschillende semi-automatische geweren en machinegeweren gebruikten dit wapen ook. Er is geen sportgeweer met een kamer voor de 303 in de VS, maar ooit was het Winchester model 95 wel zo afgesteld.