Ik zag ooit een quote van Aristoteles die zei: “A friend to all is a friend to none.” Ik plaatste het op mijn Instagram-account, 28 september 2018. Dit is een waarheid die ik in mijn leven heb gekoesterd. Er is niets waarachtiger dan weten dat je niet met iedereen vrienden kunt zijn.
Is het beter om drie goede vrienden te hebben of zestig mooi-weer-vrienden? Dit is een vraag voor veel discussies en facebook en Instagram berichten. Kun je een persoon met meerdere vrienden vertrouwen of geloof je dat ze, heel misschien, achter je rug om met anderen over je praten? Andere zogenaamde “vrienden” je persoonlijke zaken en geheimen vertellen die je liever niet bekend hebt bij de massa. Ik kies voor het laatste. Je kunt iemand niet vertrouwen die zich wil bemoeien met de accommodaties, verplichtingen en gemeenplaatsen van iedereen. Waarom is dat? Waarom kan men niet neutraal blijven? Vraag het iedereen die wel eens midden in een conflict met twee vrienden heeft gezeten. Er zullen altijd gesprekken zijn wanneer twee van je vrienden het oneens zijn en je zult altijd eindigen met onaangenaam te spreken over de ene vriend tegen de andere.
Hoe komt het dat een therapeut geen familieleden en de familieleden van patiënten kan behandelen? Of waarom politieagenten niet kunnen werken in gebieden waar ze wonen? Je kunt het niet van twee kanten hebben. Er is een belangenconflict. Een “neutraliteit” kan niet worden gehandhaafd. Je moet beseffen dat niet iedereen je aardig zal vinden, en als deze mooi-weer vriend er prat op gaat ieders metgezel te zijn, wees dan op je hoede dat je in gesprekken met hen in het gezelschap van iemand anders ter sprake komt, zelfs als die “iemand anders” niet je vijand is. Deze “iemand anders” kan een kennis van u zijn of iemand die u nooit hebt ontmoet.
Hoe komt het dan dat sommige mensen nog steeds de behoefte voelen om ieders vriend te zijn? Ik zou moeten concluderen dat iemand die het nodig vindt om een “vriend voor iedereen” te zijn, een zeer egoïstische behoefte heeft. Ze zijn minder empathisch en staan op een egoïstisch platform. Misschien houden ze van de roddels die het voedt. En hoewel we vrienden kunnen blijven met dit soort mensen, moeten we de mensen die “vrienden van iedereen” zijn op een afstand houden: op armlengte afstand. Wees je bewust van wat ze doen zonder dat je het weet. Let op daden, niet alleen op woorden.
Sommige van dit soort vrienden genieten ervan anderen zich buitengesloten te laten voelen en onrust te stoken. Ze genieten van een gevoel van macht, alsof dit het enige in hun leven is dat ze kunnen controleren. “Vrienden voor iedereen” kunnen ervan genieten mensen het gevoel te geven dat zijzelf invloed hebben en die tegen je kunnen gebruiken, maar als je bij hen in de gratie blijft, kunnen zij hun zelfbenoemde invloed in jouw voordeel gebruiken. Ze kunnen soms zelfs de betekenis van wat je zegt verdraaien of de context veranderen. Ze kunnen dit gesprek herhalen tegen een van hun vele “vrienden”. De inconsistenties in de verhalen die ze je vertellen zijn slechts het topje van de ijsberg. U zult ook cirkelverhalen horen die absoluut nergens op slaan. U zult zich afvragen waarom u het niet kunt begrijpen.
“Vrienden voor allen” zijn niet te vertrouwen en zullen nooit toegeven een van deze wandaden te hebben gedaan omdat ze nog steeds een vriendschap willen behouden… met jou. Zij kunnen de gedachte niet verdragen dat iemand boos op hen is en anderen gaat vertellen dat de “vriend van allen” helemaal geen vriend is. In feite zijn ze een slechte vriend of zelfs een slecht mens. Ze willen gezien worden als ieders vertrouweling.
Mogelijk zijn deze mensen eenzaam in hun eigen opzicht. Door al deze vrienden te hebben, vullen ze een leegte in hun eigen leven. Het geeft hen het gevoel waardig en speciaal te zijn, alsof ze een doel hebben door geliefd te zijn. Dit komt voort uit een laag zelfgevoel, ze weten niet zeker wie ze werkelijk zijn. Ze hebben een leegte, een hunkering in hun ziel.
Om de ware motieven van een vriend te ontdekken, stel ik voor vrienden toe te staan hun eigen keuzes te maken zonder schuldgevoelens te geven of richting te geven. Let op hun daden en onderzoek hun oordelen. Zie hoe zij andere kameraden van hen behandelen en met hen praten. Dit is hoe je vertrouwen kunt meten.
Nu, onvermijdelijk, intuïtief is er een besef dat we niet allemaal volmaakt zijn. Iedereen maakt hier en daar fouten, maar gedragspatronen moeten worden ontdekt. Ik heb het niet over degenen die alleen maar vriendelijk of aardig zijn tegen anderen. Hartelijkheid en beleefdheid zijn hoekstenen van de mensheid. Ik heb het over degenen die opscheppen over het hebben van massa’s vrienden. Degenen die geen moreel kompas of loyaliteit aan vriendschappen tonen. Vrienden die niet aarzelen om het brood te breken met diegenen die je onrecht hebben aangedaan omdat ze het gevoel hebben dat die andere persoon hen niets heeft misdaan of omdat ze misschien een wens hebben die vervuld moet worden. Mensen worden gedreven door egoïstisch gedrag. Er is een groot verschil tussen respectvol zijn en opportunistisch zijn.
Maar misschien, heel misschien dienen deze “vrienden van allen” een doel. Omdat ze veel mensen kennen, kunnen ze helpen met sociale interacties, kansen op werk, netwerken en, soms, goede ouderwetse lol. Misschien moeten we ze nemen voor wat ze zijn, technisch gezien niet onze vrienden, maar ook niet onze vijanden. Maar houd ze wel op afstand. Hoe ze je ook behandeld hebben, wat ze ook gedaan hebben, maak er een mentale notitie van en stop het in, wat ik graag noem, “het dossier”.