Acceptatie-gebaseerde Gedragstherapie: Verhoog Bewustzijn, Verhoog Acceptatie, and Live Life

• Acceptance and Commitment Therapy (ACT)
• Mindfulness-gebaseerde Cognitieve Therapie (MBCT)
• Integratieve Gedragstherapie voor paren (IBCT)
• Dialectische Gedragstherapie (DBT)

Dit zijn allemaal voorbeelden van effectieve behandelingen voor angststoornissen die vallen onder de overkoepelende term van Acceptance-Based Behavior Therapy (ABBT).

ABBT’s zijn een vorm van gedragstherapie. Net als andere gedragstherapieën, conceptualiseren ABBTs angststoornissen als het ontwikkelen als gevolg van gedragspatronen die angst kunnen verminderen in het moment, maar niet verminderen, en in feite kunnen verhogen, angst op de lange termijn.

Stellen we bijvoorbeeld dat Timmy worstelt met een gegeneraliseerde angststoornis (GAD). Een “vastzittend patroon” van gedrag dat Timmy kan vertonen kan zijn het veroordelen van zichzelf voor het voelen van angst, wat resulteert in hem proberen om zijn angst te beheersen en alles doen wat hij kan om te proberen en te dwingen het weg te gaan wanneer hij zich angstig voelt. Omdat het forceren om het weg te laten gaan zelden werkt, veroordeelt Timmy zichzelf meer en voelt hij zich angstiger omdat hij de angst niet weg kan krijgen. Hoewel dit misschien werkt om Timmy’s angst op het moment te verminderen, helpt het Timmy niet om op de lange termijn met zijn angst om te gaan. In feite, omdat Timmy zijn angst vermijdt, blijft het opbouwen en toenemen in de tijd. Om deze cyclus te stoppen, richten gedragstherapieën zich op het verminderen van vermijding en op het veranderen van deze problematische “vastzittende” gedragspatronen om angststoornissen te verminderen of te beheersen.

Wat is uniek aan ABBT’s?

ABBT’s onderscheiden zich van andere gedragstherapieën doordat ze zich richten op drie belangrijke doelen: het vergroten van bewustzijn, het vergroten van acceptatie, en het leiden van een zinvol leven dat de moeite waard is om te leven.

Vergroten van bewustzijn

Stel je voor dat je op het strand zit, een paar meter verwijderd van de golven die op de kust breken. Enkele uren later realiseert u zich dat u doorweekt bent en dat de golven over u heen breken. Kwamen de golven uit het niets en sprongen ze plotseling dichter naar u toe? Zit je nu voor altijd vast in de golven? Ben je nu hulpeloos en niet in staat om jezelf uit de golven te houden? Waarschijnlijk niet. Sterker nog, u kunt waarschijnlijk gewoon bewegen. Maar om tot deze conclusie te komen, moet u zich van verschillende dingen bewust zijn: dat het water met het getij meebeweegt, dat hoogtij in aantocht was, dat het juist de golven van de oceaan zijn die u nat maken, dat u zich van het water kunt verwijderen zonder dat het u eeuwig blijft achtervolgen, en dat u het strand niet helemaal hoeft te verlaten om te voorkomen dat de golven op u inbeuken.

Je kunt angst zien als deze golven. Soms, wanneer we ons angstig voelen, kunnen we het gevoel hebben dat onze angst uit het niets komt, dat er nooit een einde aan komt, dat het ons verteert, en dat er niets is wat we aan onze angst kunnen doen. Wanneer we echter in staat zijn om een stap terug te zetten van onze angst, zijn we in staat om op te merken dat onze angst tijdelijk is, dat het niet zo is dat “alles” angst veroorzaakt, en dat er dingen zijn die we kunnen doen om onze angst te beheersen. ABBT’s werken aan dit proces van een stap terug doen door het bewustzijn van interne ervaringen te vergroten. Bewustzijn verwijst hier naar meer dan alleen het opmerken van je angst; het verwijst naar het opmerken dat je angst opbouwt, opmerken hoe je angst toeneemt en afneemt, opmerken wat je angst doet toe- of afnemen, en opmerken op welke manieren je niet je angst bent. Door ons bewustzijn te vergroten, zijn we in staat om te zien dat onze angst tijdelijk is, beheersbaar, en niet allesomvattend.

Vergrotende Acceptatie

ABBT’s werken ook aan het opbouwen van een acceptatie van iemands interne ervaringen, in plaats van een poging om ze te vermijden, te veranderen of te beheersen. Vaak, als de angst toeneemt, hebben we de neiging om te proberen onze angst te veranderen of te controleren, door te willen dat het afneemt of door het te negeren. Om terug te komen op het voorbeeld van het strand, laten we zeggen dat je in plaats van te bewegen, weigert te accepteren dat het getij opkomt. Of misschien probeer je het feit dat het tij opkomt te veranderen door mentaal te willen dat het afneemt. Wat gebeurt er met uw spullen? Is het je gelukt om te voorkomen dat ze nat worden? Waarschijnlijk niet. Sterker nog, hoe langer u weigert te aanvaarden dat het tij opkomt, hoe doornatder uw spullen worden. Nogmaals, als we het getij zien als onze angst, kunnen we zien dat proberen te doen alsof of iets te veranderen dat we niet kunnen veranderen of negeren, het probleem niet oplost. In feite kan het negeren van de angst of proberen het te veranderen het erger maken.

Een leven leiden dat de moeite waard is

ABBT’s benadrukken ook het belang van een leven dat consistent is met wat persoonlijk betekenisvol is voor individuen door individuen te helpen hun waarden te identificeren (wat persoonlijk betekenisvol voor hen is) en hen aan te moedigen gewaardeerde acties te ondernemen. Veel mensen die worstelen met angststoornissen hebben de neiging om ervaringen die angst veroorzaken te vermijden, wat leidt tot een vernauwing van hun leven. Als Sally bijvoorbeeld worstelt met een sociale angststoornis (SAD), en daardoor sociale evenementen en bijeenkomsten vermijdt, kan ze zich meer verwijderd gaan voelen van vrienden en familie, waardoor ze zich nog slechter gaat voelen. Door vast te stellen hoe individuen hun leven willen leiden en hen aan te moedigen om ondanks hun angst acties te ondernemen die in overeenstemming zijn met hun waarden, hebben ABBT’s niet tot doel om van angst af te komen, maar om individuen te helpen een bevredigend leven te creëren en te leiden ondanks hun angst.

Hoe zien ABBT’s eruit?

Zoals andere gedragstherapieën zijn ABBT’s vaak toegesneden op de behoeften van cliënten. Er zijn echter twee kerntechnieken die de meeste ABBT’s gebruiken:

Mindfulness

Mindfulness is het proces van bewust zijn van het huidige moment (inclusief gedachten, gevoelens en gewaarwordingen) zonder oordeel, maar eerder met acceptatie en mededogen. Mindfulness kan de vorm aannemen van formele mindfulness-meditaties (bijv. het observeren van de ademhaling tijdens ademhalingsoefeningen, je gedachten voorstellen als wolken), informele mindfulness-praktijken (bijv. het opmerken van de temperatuur, geur en textuur van zeep terwijl je je handen wast), of zelf-monitoring van gedachten, gevoelens en gedragingen (formeel of informeel), en helpen om het bewustzijn en de acceptatie van interne en externe ervaringen te vergroten.

Values Clarification

Values clarification is het proces van identificeren wat voor u persoonlijk betekenisvol is in verschillende levensdomeinen zoals vriendschappen, familie, werk/opleiding, gezondheid, en gemeenschap. In tegenstelling tot doelen zijn waarden niet haalbaar, maar fungeren ze eerder als persoonlijke kompassen om ons te leiden naar het leven dat we willen leiden. In therapie kan het verhelderen van waarden de vorm aannemen van een gesprek met uw therapeut en het schrijven of dagboeken over wat voor u persoonlijk betekenisvol is. Het volgende proces van het ondernemen van gewaardeerde actie kan bestaan uit het identificeren en ondernemen van acties die consistent zijn met uw waarden. Bijvoorbeeld, als ik waarde hecht aan het uitdagen van mezelf in mijn werk of opleiding, kan ik ervoor kiezen om de gewaardeerde actie van het leren en implementeren van een nieuwe therapie techniek te nemen.

Sources

1. Antony, M. M. & Roemer, L. (2011). Gedragstherapie. Washington, DC: American Psychological Association.
2. Christensen, A., & Jacobson, N. S. (1998). Acceptatie en verandering in relatietherapie: A therapist’s guide to transforming relationships. New York, NY: Norton Professional Books.
3. Hayes, S. C., Follette, V. M., & Linehan, M. M. (Eds.). (2004). Mindfulness en acceptatie: Expanding the cognitive-behavioral tradition. New York: Guilford Press.
4. Hayes, S.C., Strosahl, K.D., Wilson, K.G. (1999). Acceptatie en commitment therapie: Een ervaringsgerichte benadering van gedragsverandering. New York, NY: Guilford Press.
5. Hayes, S. C., Strosahl, K. D., Wilson, K. G. (2011). Acceptatie en commitment therapie, tweede editie: Het proces en de praktijk van mindful veranderen. New York, NY: The Guilford Press.
6. Linehan, M. M. (1993). Cognitive Behavioral Treatment of Borderline Personality Disorder. New York: Guilford Press.
7. Linehan, M. M., Comtois, K., Murray, A.M., et al. (2006). Two-Year Randomized Controlled Trial and Follow-up of Dialectical Behavior Therapy vs. Therapy by Experts for Suicidal Behaviors and Borderline Personality Disorder. Archives of General Psychiatry, 63(7), 757-766.
8. Linehan, M.M. (2014). DBT Skills Training Manual Tweede editie, New York: Guilford Press
9. Roemer, L., & Orsillo, S. M. (2007). Een open trial van een op acceptatie gebaseerde gedragstherapie voor gegeneraliseerde angststoornis. Gedragstherapie, 38(1), 72-85. doi:10.1016/j.beth.2006.04.004
10. Roemer, L. & Orsillo, S. M. (2009). Mindfulness- en op acceptatie gebaseerde gedragstherapieën in de praktijk. New York, NY: Guilford Press.
11. Segal, Z. V., Williams, M. G., Teasdale, J. D. (2002). Mindfulness-gebaseerde cognitieve therapie voor depressie: Een nieuwe benadering om terugval te voorkomen. New York, NY: Guilford Press.

Datum van oorspronkelijke publicatie: 02 februari 2017