15
Werd wat bij hem de naam “Groot Water” droeg niet door hem opgevat als de Stille Oceaan of althans als een grote waterloop die daarin uitmondde.1 De Winnebagoes spraken een taal die radicaal verschilde van die van de Hurons en de Algonquins; is het zeker dat hij zijn gesprekspartners volledig begreep? Dit zijn twijfelachtige punten, waarvan de bespreking mij te ver zou voeren buiten de grenzen die ik voor mijzelf heb getrokken;2 toch kan men zich afvragen waarom Nicolet, die dacht dat hij slechts drie dagen reizen van de zee verwijderd was, niet is gegaan om het feit te verifiëren; was het omdat hij zo ver overtuigd was dat hij deze verificatie overbodig achtte?
1 Lange tijd heeft men geloofd dat de Mississippi uitmondde in de Stille Oceaan; het tegendeel werd pas in 1689 bekend door de verkenningen van de chevalier La Salle, en men heeft inderdaad zeventien jaar moeten wachten voordat de vraag volledig was beantwoord door Lemoyne d’Iberville die de monding van de rivier over water vond. (Benj. Sulte, loc. cit.)- H. J.
2 Zie Benj. Sulte, Mélanges d’Histoire et de Littérature, 1876, en C. W. Butterfield, loc. cit.- H. J.
Het lijkt echter vrij zeker dat hij zijn reis niet beperkte tot de rivieren de Fox en de Wisconsin, maar dat hij zuidwaarts trok tot in het gebied dat bewoond werd door de Illinois. De Relaties die na 1636 door de paters Le Jeune en Vincent zijn geschreven, bevatten inderdaad veel informatie die Nicolet heeft gegeven over het land en de mensen ten zuidwesten van het Michiganmeer.3 Hij was de eerste Fransman die zo ver in die richting doordrong.4
3 Dit geeft een verkeerde indruk. De auteur zou moeten zeggen “ten zuidwesten van Green Bay,” of “ten westen van Lake Michigan.”- Ed.
4 Benj. Suite; Mélanges d’Hist. et de Litt., 1876.-H. J.
Terugkerend op zijn schreden betrad hij Quebec in het begin van de herfst 1635 met een rijke voorraad van waarnemingen van allerlei aard, na voor de Franse invloed en alleen met vreedzame middelen, grote bevolkingsgroepen te hebben verworven die tot dan toe onbekend waren. Waarschijnlijk zou hij zijn avontuurlijke reizen niet hebben gestaakt als de dood van Champlain, die kort na zijn terugkeer plaatsvond, dit soort ondernemingen niet voor enige tijd had opgeschort. Nicolet was toen gestationeerd, in zijn functie van klerk en tolk, bij de post van Three Rivers, de meest onstuimige