Yoga is sterk in populariteit gestegen onder leden van vele geloofstradities of leden van geen enkele religie. Yoga is een geheel van fysieke en spirituele oefeningen die hun oorsprong vinden in Oosterse religies. Velen stellen yoga gelijk met andere vormen van lichaamsbeweging en zijn niet op de hoogte van het verband met niet-christelijke spirituele praktijken. Yoga vindt zijn oorsprong vooral in het hindoeïsme en het boeddhisme en wordt door zijn oosterse beoefenaars gezien als een weg naar spirituele verlichting of vereniging. Yoga, dat “juk” betekent, is het proces van vereniging met het goddelijke – of populairder tegenwoordig, de vereniging en integratie van lichaam, geest en ziel.
Niet verwonderlijk, aangezien de Oosterse religies zo divers zijn, zijn er vele vormen van yoga. Een populaire vorm van yoga is hatha yoga, die de nadruk legt op het psychofysieke, de relatie tussen de bewegingen van het lichaam en de geestelijke groei. Hatha yoga heeft aandacht voor gecontroleerde ademhaling, concentratie, en het handhaven van bepaalde lichamelijke houdingen. Specifieke lichaamshoudingen worden soms gekoppeld aan mantra’s, uitspraken die herhaald worden om de geest te helpen focussen. De gerapporteerde psychologische en fysiologische voordelen van hatha yoga zijn onder andere een vermindering van stress, verhoogde focus, spierspanning, flexibiliteit, evenwicht, en een betere cardiovasculaire gezondheid.
Yoga wordt door de oosterse beoefenaars gezien als een pad naar spirituele verlichting.
De beoefening vindt haar oorsprong in het Oosten, maar vaak is de beoefening van yoga in de Verenigde Staten ver verwijderd geraakt van zijn spirituele wortels. Veel versies van yoga zoals die in dit land worden beoefend, hebben geen meditatieve component, claimen geen spirituele voordelen en bevatten geen enkele vorm van mantra’s of gesproken gebeden of affirmaties, waardoor alleen het fysieke aspect overblijft. Voor velen die het beoefenen zijn de gezondheidsvoordelen het enige doel van yoga en duiden niet op een verlangen om yoga te vervangen door het christendom of om oosterse religies en het christendom te versmelten.
Hoewel yoga – althans in zijn grotendeels niet-religieuze vorm – op grote schaal door christenen wordt beoefend, vragen velen zich af of het wel verenigbaar is met het christendom. De Kerk verwerpt niets dat waar en heilig is in andere godsdiensten, maar niet-christelijke praktijken of hun vermenging met het christendom leveren moeilijkheden op, waaronder subtiele aanpassingen van iemands spirituele kijk, zelfs als dat niet de bedoeling is.
Hoewel yoga door velen als onschadelijk voor iemands geloof wordt beschouwd, moet het vanwege zijn Oosterse spirituele wortels met de nodige voorzichtigheid worden benaderd. Het lijkt een zekere methode van vereniging met het goddelijke voor te stellen, een methode die kan worden beheerst als men de juiste techniek volgt. Verlossing, volgens deze opvatting, kan worden gelijkgesteld met een vorm van zelfvervulling of zelfrealisatie. Maar door de nadruk te leggen op het zelf, mist yoga elke verwijzing naar verlossing door Jezus Christus en de geestelijke gemeenschap van de Kerk, waardoor het een onjuiste opvatting geeft van de weg naar spirituele eenheid.
Daarnaast kan yoga als een spiritueel pad de indruk wekken dat wijzelf een verbinding met het goddelijke tot stand brengen door onze daden en verdiensten, en niet door Gods gave. En de positieve lichamelijke ervaringen en resultaten van yoga kunnen ten onrechte gelijkgesteld worden met geestelijke vooruitgang, wat leidt tot een soort afgoderij van het lichaam (zie Brief aan de Bisschoppen van de Katholieke Kerk over enkele aspecten van christelijke meditatie, Congregatie voor de Geloofsleer, 15 okt. 1989, CDmag.net/2RiU2cF).
Maar door de nadruk te leggen op het zelf, ontbreekt in yoga elke verwijzing naar verlossing door Jezus Christus.
Niet iedereen is het erover eens of yoga geschikt is voor christenen. Sommigen beschouwen de yogahoudingen als neutraal; anderen menen dat ze een deelname zijn aan niet-christelijk gebed, zelfs onbedoeld. Van degenen die geloven dat yoga christelijk kan zijn, hebben sommigen geprobeerd yoga aan te passen door openlijk christelijke inhoud en symboliek te geven aan de technieken, houdingen en mantra’s. De rozenkrans of andere katholieke gebeden zijn bijvoorbeeld in de plaats gekomen van de mantra’s.
Of het nu heilzaam is voor christenen, de beoefening van yoga getuigt van twee belangrijke aspecten van lichamelijk en geestelijk welzijn: de zorg voor ons lichaam, inclusief lichaamsbeweging, en het verlangen om dichter bij het goddelijke te komen. Yoga is vandaag de dag populair, deels omdat het helpt tegemoet te komen aan een steeds vaker voorkomende moeilijkheid: de behoefte om in ons drukke leven stille ruimten te vinden voor bezinning, gebed en meditatie.
Als de beoefening van yoga, vaak voor lichamelijke voordelen, kan worden gescheiden van haar Oosterse spirituele wortels, zou het kunnen worden gezien als religieus neutraal en heilzaam voor iemands lichamelijke gezondheid. Maar de beoefening van yoga kan niet in de plaats treden van het leven van genade door Jezus. De christen is niet alleen geroepen om lichaam, geest en ziel te integreren, maar ook om een verbazingwekkende eenheid met God zelf aan te gaan. Dat God mens werd in Jezus, zodat de mens meer op God zou gaan lijken, is een vorm van eenheid die yoga niet belooft en ook niet kan voorstellen.