Acne is een chronische ontstekingsaandoening van de pilosebaceous unit die ongeveer 79% tot 95% van de adolescenten in de Westerse wereld treft.1 Behandeling van acne hangt af van de ernst ervan. Topische tretinoïne, adapaleen, benzoylperoxide, azelaïnezuur en topische antibiotica worden over het algemeen gebruikt in gevallen van niet-ontstekingsziekte of lichte ontstekingsziekte. Isotretinoïne wordt aanbevolen voor de behandeling van ernstige inflammatoire acne (bijvoorbeeld nodulocyste of conglobata acne) en voor gevallen van acne die resistent zijn gebleken tegen eerdere behandeling met antibiotica of lokale middelen. De dosering van isotretinoïne varieert van 0,5 tot 2 mg/kg per dag gedurende 16 tot 24 weken.1 Isotretinoïne vermindert de activiteit en de grootte van de talgklieren, normaliseert de keratinisatie van de talgkliertjes, en vermindert het aantal Propionibacterium acnes. Isotretinoïne kan ook klinische bijwerkingen en laboratoriumveranderingen veroorzaken, waarvan de belangrijkste teratogeniciteit is. Het kan ook mucocutane bijwerkingen veroorzaken, waaronder gebarsten lippen, droogheid van de huid en neusslijmvlies, roodheid van de huid, droogheid van de ogen en oogirritatie.1 Het kan ook blepharoconjuctivitis, lichtgevoeligheid, asteatotische dermatitis, pruritus, telogeen effluvium, secundaire bacteriële kolonisatie, broze nagels, periunguaal pyogeen granuloom, paronychia, myalgie, intracraniële hypertensie, misselijkheid, hoofdpijn, braken, depressie, psychose, zelfmoord, constipatie, en allergische reacties veroorzaken.2 Behandeling met isotretinoïne kan de serumspiegels van leverenzymen, triglyceriden (TG’s) en lagedichtheid-lipoproteïnecholesterol (LDL) verhogen en het niveau van hogedichtheid-lipoproteïnecholesterol (HDL-cholesterol) verlagen.1 Deze retrospectieve studie trachtte het effect van isotretinoïne op leverenzymen en lipiden gedurende 6 maanden te evalueren.
Materialen en Methoden
Onze retrospectieve studie werd uitgevoerd in het ziekenhuis van de Atatürk Universiteit in Erzurum, een stad gelegen in het oosten van Turkije. Alle patiënten die werden behandeld op de afdeling dermatologie en orale isotretinoïne hadden gekregen tussen juni 2009 en juni 2012 werden opgenomen in de studie. De studie was gebaseerd op een evaluatie van de medische dossiers van de patiënten. Alle patiënten kregen orale isotretinoïne 0,5 tot 1 mg/kg per dag; de meerderheid van de patiënten kreeg 30 tot 40 mg per dag. De medische gegevens van de patiënten omvatten leeftijd, geslacht, aantal witte bloedcellen (WBC), aantal rode bloedcellen (RBC), aantal hemoglobines, en aspartaat aminotransferase (AST), alanine aminotransferase (ALT), TG, LDL en HDL niveaus aan het begin van de behandeling. De aspartaataminotransferase-, ALT-, TG-, LDL- en HDL-spiegels werden ook gemeten bij 3- en 6-maanden follow-up. De analyse van de AST-, ALT-, TG-, LDL- en HDL-spiegels was gebaseerd op de richtlijnen van het National Cholesterol Education Program.3 De aspartaataminotransferase- en ALT-spiegels werden geclassificeerd als normaal (<40 U/L) en hoog (≥40 U/L). Triglyceride niveaus werden geclassificeerd als normaal (<150 mg/dL), borderline hoog (150-199 mg/dL), hoog (200-499 mg/dL), en zeer hoog (≥500 mg/dL). Lipoproteïnen met lage dichtheid werden ingedeeld als optimaal (<100 mg/dL), boven optimaal (100-129 mg/dL), borderline hoog (130-159 mg/dL), hoog (160-189 mg/dL), en zeer hoog (≥190 mg/dL). Hoge-densiteit lipoproteïne niveaus werden geclassificeerd als laag (<40 mg/dL), normaal (40-59 mg/dL), en hoog (≥60 mg/dL). Normale WBC werd gedefinieerd als 3,5 tot 12,5×103/mL. Een normaal hemoglobinegehalte werd gedefinieerd als 11,5 tot 15,0×106/mL voor vrouwen en 13 tot 17×106/mL voor mannen. Normaal RBC werd gedefinieerd als 4,0 tot 5,2×106/mL voor vrouwen en 4,5 tot 5,9×106/mL voor mannen. Statistische analyse werd uitgevoerd met SPSS versie 17.0. Er werd een variantieanalyse met herhaalde maatregelen gebruikt om de gemiddelden tussen 3 groepen (basislijn-, 3-maand- en 6-maandwaarden) te vergelijken. Een gepaarde steekproef t-test werd gebruikt om de gemiddelden tussen 2 groepen te vergelijken. Resultaten met P<.05 werden als statistisch significant beschouwd.
Resultaten
Behandeling met oraal isotretinoïne werd gestart bij 349 patiënten in onze instelling van juni 2009 tot juni 2012. Zevenentwintig van deze patiënten werden uitgesloten van het onderzoek omdat hun medische gegevens niet beschikbaar waren. Medische dossiers van 322 patiënten werden verkregen. De studiepopulatie bestond uit 226 (70,2%) vrouwen en 96 (29,8%) mannen. De patiënten varieerden in leeftijd van 17 tot 64 jaar, met een gemiddelde leeftijd van 23,9 jaar. De gemiddelde (standaarddeviatie) leeftijd van de vrouwen was 23,9 (5,4) jaar en de gemiddelde (SD) leeftijd van de mannen was 23,8 (7,02) jaar. De meeste patiënten gebruikten een kuur van 30 of 40 mg isotretinoïne per dag. Verschillen tussen doseringen en laboratoriumwaarden werden niet geanalyseerd omdat we aannamen dat er geen significant verschil zou zijn, aangezien de meeste patiënten dezelfde dosis kregen. De gemiddelde (SD) WBC was 8,4 (3,5) ×103/mL. Het gemiddelde (SD) RBC was 4,9 (0,5) ×106/mL. Het gemiddelde (SD) hemoglobinegehalte was 14,3 (1,7)×106/mL (vrouwen, 13,6 ×106/mL; mannen, 15,9 ×106/mL).
De studie evalueerde de effecten van isotretinoïne op leverenzymen (AST en ALT) en lipiden (TGs, LDL, en HDL). Bijna alle patiënten (>95%) hadden normale AST- en ALT-spiegels bij de aanvangswaarde. De resultaten worden in de tabel weergegeven. Sommige waarden werden niet voor alle patiënten bij elke follow-up geregistreerd.
