piano, componist
For the Record…
Selected discography
Sources
Jazzvernieuwer, pianist en componist Erroll Garner was een opvallend onderscheidende pianist die opnamen maakte met Charlie Parker en een van de meest geziene jazzmusici was op de televisie in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw. Hoewel Garner nooit muziek leerde lezen, en zichzelf leerde spelen en componeren, trok zijn unieke virtuoze techniek vele imitators en fervente fans aan. Zijn techniek omvatte een vaste puls van vier tellen van geblokkeerde akkoorden in de linkerhand, met wijd gespreide voicings die leken op het ritmegitaarspel van de swing, en hij “trapte” vaak op de maat in een stijl die leek op die van een swingdrummer. Sterke en springerige linkerhand ritmes en prachtige melodieën waren de handelsmerken van Garner’s muziek. Hij is het meest bekend als de componist van “Misty”, nu een Amerikaanse standaard die te zien is in de film Play Misty for Me uit 1971, en zijn impact als jazzvernieuwer evenaart zijn nalatenschap als succesvol componist. Paul Conley, die een show over Garner schreef en produceerde voor National Public Radio (NPR), beschreef Garner als “één van de meest originele, intuïtieve en opwindende pianisten die gedurende het moderne jazz tijdperk is ontstaan. Garner’s invloeden omvatten “novelty rag” muzikanten uit de jaren 1920 zoals Zez Confrey, naast de in Pittsburgh geboren Earl Hines, Count Basie gitarist Freddie Green, Fats Waller, en klassieke opnames. Ralph J. Gleason van Down Beat schreef in 1995: “Het zou moeilijk zijn om vandaag de dag 10 jazzpianisten uit te kiezen in wiens werk Garner niet terecht de aandacht zou vestigen op zijn eigen invloed.”
Garner werd geboren als Erroll Louis Garner op 15 juni 1921, in Pittsburgh, Pennsylvania. Hij en zijn tweelingbroer Ernest waren de jongste van zes kinderen en werden opgevoed in een muzikale omgeving. Zijn oudere broer, Linton, werd een bekend muzikaal begeleider en pianist. Garner speelde al piano toen hij drie jaar oud was, hoewel hij nooit enige formele opleiding heeft gehad gedurende zijn lange carrière. Zijn moeder werd geboren in Staunton, Virginia, en studeerde af aan het Avery College in Pittsburgh. Ze had een opmerkelijke altstem en zong samen met Garners vader in een kerkkoor. Garner’s vader wilde graag concertzanger worden, maar hij leed aan astma. Bij het slapengaan speelde Garners moeder opnamen voor haar kinderen op de Victrola, en de volgende morgen trok de jonge Garner zich op aan de pianokruk en speelde precies wat hij de avond tevoren had gehoord.
Een vrouw genaamd Miss Madge Bowman gaf pianoles aan de familie Garner, en Garner begon op zesjarige leeftijd met haar lessen. Ze gaf hem kort daarna op toen ze zich realiseerde dat hij al haar opdrachten op het gehoor speelde in plaats van noten te leren lezen. Garner’s jeugdvriend, bassist Wyatt “Bull” Ruther, nam pianolessen van Garner’s zus, en Conley rapporteerde dat Ruther zich herinnerde hoe gemakkelijk Garner muziek oppikte op een jonge leeftijd. Op zevenjarige leeftijd begon Garner regelmatig te spelen op Pittsburgh’s KDKA radiostation met een groep genaamd The Candy Kids, en op elfjarige leeftijd speelde hij op rivierboten van de Allegheny. Zijn bandleraar op de middelbare school herkende Garners aangeboren talent en moedigde hem aan geen muzieklessen te nemen om zijn ongewone talenten te behouden, en Gamer stopte uiteindelijk met de middelbare school om in het orkest van Leroy Brown te gaan spelen. Hij leerde de “novelty rag” stijlen van muzikanten als Zez Confrey uit de jaren 1920 te spelen door te luisteren naar oude 78-platen, en deze bijzondere stijl werd gekenmerkt door steady linkerhand akkoord ritmes ondersteunen losse, rechterhand melodische interpretaties.
Garner reisde in 1939 naar New York City als begeleider van nachtclub zangeres Ann Lewis, en keerde al snel terug om te dienen als vervanger van Art Tatum in Tatum’s trio met gitarist “Tiny” Grimes en bassist “Slam” Stewart. Garner bleef aan toen het trio in 1945 het Slam Stewart Trio werd. Hij had een buitengewone stijl ontwikkeld die uniek was voor hem, en het was rond deze tijd in New York City dat hij de pianisten Billy Taylor en George Shearing ontmoette, en bassist John Levy terwijl hij speelde in Tondelayo’s op 52nd Street. Hij speelde ook in de Melody Bar op Broadway, in de Rendezvous, en in Jimmy’s Chicken Shack uptown. Terwijl hij in Los Angeles speelde, ontmoette Garner Cool Blues with Charlie Parker, dat in 1947 werd uitgebracht, en nam het op.
Voor de goede orde…
Geboren Erroll Louis Garner op 15 juni 1921 (overleden 27 januari 1977), in Pittsburgh, PA; jongste van zes kinderen, opgevoed in een muzikale omgeving speelde piano toen hij drie jaar oud was, had nooit een formele opleiding gedurende zijn lange carrière; moeder zong in een kerkkoor met Garner’s vader, die de ambitie had om een concertzanger te worden, maar leed aan astma als kind; tweelingbroer genaamd Ernest, oudere broer Linton werd een bekende muzikale pianist en componist.
Speelde regelmatig op Pittsburgh’s KDKA radiostation met een groep genaamd The Candy Kids toen hij zeven jaar oud was; speelde op de Allegheny rivierboten toen hij elf jaar oud was; bandleraar op de middelbare school herkende Garner’s aangeboren talent en moedigde hem aan geen muzieklessen te nemen om zijn ongewone talenten te behouden; Garner stopte met de middelbare school om te spelen met Leroy Brown’s orkest; vroege invloeden zijn o.a. “novelty rag” muzikanten uit de jaren 1920 zoals Zez Confrey, samen met de in Pittsburgh geboren Earl Hines, Count Basie gitarist Freddie Green, Fats Waller, en klassieke opnames; reisde in 1939 naar New York City als begeleider van nachtclub zangeres Ann Lewis; keerde terug om als vervanger van Art Tatum te dienen in Tatum’s trio met gitarist “Tiny” Grimes en bassist “Slam” Stewart; bleef toen het trio in 1945 het Slam Stewart Trio werd; nam Cool Blues op met Charlie Parker, uitgebracht in 1947. Bracht “Laura” uit in 1946; was te zien in de Tonight Show; bracht Cocktail Time uit in 1947; bracht The Elf uit in 1949; bracht Afternoon of an Elf uit in 1955; gaf een solorecital in de befaamde Cleveland Music Hall in 1950; werd de eerste en enige jazzartiest die optrad onder de leiding van klassiek impresario Sol Hurok; bracht Body and Soul uit in 1952; bracht Too Marvelous for Words uit in 1954; bracht Misty uit in 1954; maakte zijn eerste live-opname Concert By The Sea in 1956; bracht Feeling is Believing uit in 1956; bracht Paris Impressions uit, 1958; componeerde de muziek voor de film A New Kind of Love, 1963; bracht That’s My Kick uit, 1967; single “Misty” speelde een prominente rol in de thriller Play Misty for Me, 1971; bracht Gemini uit, 1972; bracht Magician uit, 1974, bracht dubbelalbum Play It Again Erroll uit, 1974; kreeg longkanker; overleed op 55-jarige leeftijd, 1977; veel van zijn vroege muziek is verloren gegaan omdat het niet was opgeschreven, maar zijn latere werken werden door arrangeurs genoteerd terwijl hij ze componeerde.
Garner bracht zijn romantische versie van “Laura” uit in 1946, waarvan een half miljoen exemplaren werden verkocht. Hij trok ook de aandacht van de media, en verscheen in de Tonight Show, toen gepresenteerd door Steve Allen, wat hem verder katapulteerde in het publieke oog. Cocktail Time werd uitgebracht in 1947, gevolgd door The Elf in 1949 en Afternoon of an Elfin in 1955. Garner sloeg in 1950 nieuwe wegen in met een solorecital in de befaamde Cleveland Music Hall, een locatie voor traditioneel klassieke concerten, en gaf later in 1950 een concert in de Town Hall in New York City. Garner werd de eerste en enige jazzartiest die optrad onder leiding van klassiek impresario Sol Hurok, en recitals en opnamesessies vervingen geleidelijk zijn nachtcluboptredens. Body and Soul werd uitgebracht in 1952, en Too Marvelous for Words in 1954. Het was echter zijn originele nummer “Misty” dat zijn sterrendom bezegelde; hij bracht het album Misty uit in 1954 samen met Mambo Moves Garner. Conley schreef, “‘Misty’ is nog steeds een van de meest herkende en gevraagde jazz tunes (in 1999)”. Zowel Sarah Vaughn als Johnny Mathis hadden hits met het nummer “Misty.”
Garners eerste live-opname was Concert By The Sea in 1956, en omdat daarin bijna elke nuance van zijn kunstenaarschap aan bod kwam, was de release de best verkopende jazzartiest op het Columbia-label. Garner bracht ook Feeling is Believing uit in 1956, gevolgd door Paris Impressions in 1958. Hij scoorde de muziek voor de film A New Kind of Love in 1963, en bracht That’s My Kick uit in 1967. Zijn single “Misty” speelde een prominente rol in de thriller Play Misty for Me in 1971. Garner bracht daarna Gemini uit in 1972, gevolgd door Magician in 1974, en vervolgens het dubbelalbum Play It Again Erroll in 1974. Garner was in staat om onvoorbereid te gaan zitten en in één dag twee albums te componeren en op te nemen. Hij was opmerkelijk productief, en toen de 20e eeuw ten einde liep, waren er nog steeds niet eerder uitgebrachte opnamen van Garner die onder de aandacht van het publiek gebracht moesten worden.
Garner reisde en toerde door de jaren zestig en zeventig, en bleef ook materiaal uitbrengen. Hij voegde Latijnse ritmes toe aan zijn repertoire, en verkocht wereldwijd uitverkochte concerten. Toen hij ouder werd, wijdde hij het grootste deel van zijn tijd aan het componeren van partituren voor films, Broadway shows, balletten, concerten en opnamesessies. Hij verdiende jaarlijks meer dan een kwart miljoen dollar. Door zijn gezondheidsproblemen moest hij in 1975 stoppen met toeren en al snel werd longkanker bij hem geconstateerd. Hij stierf op 2 januari 1977 op de leeftijd van 55 jaar. Veel van zijn vroege muziek is verloren gegaan omdat het niet was opgeschreven, maar zijn latere werken werden door arrangeurs genoteerd terwijl hij ze componeerde. Wanneer Garner zijn eigen composities met een orkest speelde, werkte het orkest volgens de partituur van de arrangeur, terwijl Garner strikt uit het hoofd speelde.
Conley schreef: “Er bestaat in Erroll Garners spel een emotionele besmettelijkheid waarvan niemand met de geringste affiniteit voor muziek immuun is…. Luister naar een opname van Erroll Garner en je beseft, boven alles, dat deze man van piano spelen hield. Als je het geluk had om hem te zien, weet je ook dat hij ervan hield om dat plezier met zijn publiek te delen.” Muzikant Billy Taylor vertelde Conley, “(Garner) was in staat om enorm populair te zijn zonder zijn integriteit als muzikant in gevaar te brengen.” Conley voegde daaraan toe: “Such is the joy of a genius.”
Selected discography
Cocktail Time, Dial Records, 1947.
The Elf, Savoy, 1949.
Body and Soul, Columbia, 1952.
Too Marvelous for Words, Vol. 3, EmArcy, 1954.
Erroll Garner Collection, Volumes 4 & 5: Solo Time!, EmArcy, 1954.
Mambo Moves Garner, Mercury, 1954.
Misty, Mercury, 1954.
Afternoon of an Elf, Mercury, 1955.
Concert by the Sea, Columbia, 1955.
Feeling is Believing, Columbia, 1956.
Other Voices, Columbia, 1956.
Paris Impressions, Columbia, 1958.
Erroll Garner Plays Gershwin and Kern, Mercury, 1965.
Dancing On The Ceiling, EmArcy, 1965.
Easy to Love, EmArcy, 1965
That’s My Kick, MGM Records, 1967
Gemini, London Records, 1972
Magician, London Records, 1974.
Play It Again Erroll, Columbia, 1974.
Penthouse Serenade, Complete Records, 1993
Serenade to Laura, Complete Records, 1993.
Separate Keyboards: Erroll Garner/Billy Taylor, Complete Records, 1993.
Bronnen
Boeken
Balliett, Whitney; American Musicians-56 Portraits in Jazz, New York, Oxford University Press, 1986.
Doran, James M.; Erroll Garner: The Most Happy Piano, Scarecrow Press, 1985.
Periodieken
Down Beat, november 1995.
Online
http:alevy.com/garner.html
http://personal.bna.bellsouth.net/bna/w/i/willbp/garner.html
http://www.geocities.com/BourbonStreet/1542/garner.html
http://www.hyperion.advanced.org/10320/Garner.html
http://www.imvs.com/scripts/iMS_AS
http://www.jazzonln.com/feature/garner.html
http://www.npr.org/programs/jazzprofiles/garner.html
http://www.traditionrecords.com/tradition/trcat010.html
-B. Kimberly Taylor