Lifespan Development

Overall Physical Growth

De gemiddelde pasgeborene weegt ongeveer 7.5 pond, hoewel een gezond geboortegewicht voor een voldragen baby wordt geacht te liggen tussen 5 pond, 8 ons (2.500 gram) en 8 pond, 13 ons (4.000 gram). De gemiddelde lengte van een pasgeborene is 19,5 inch, oplopend tot 29,5 inch met 12 maanden en 34,4 inch met 2 jaar (WHO Multicentre Growth Reference Study Group, 2006).

Tijdens de eerste dagen van het leven verliezen baby’s gewoonlijk ongeveer 5 procent van hun lichaamsgewicht, omdat ze afvalstoffen elimineren en wennen aan het voeden. Dit wordt vaak niet opgemerkt door de meeste ouders, maar kan reden tot bezorgdheid zijn voor degenen die een kleinere zuigeling hebben. Dit gewichtsverlies is echter tijdelijk en wordt gevolgd door een snelle periode van groei. Tegen de tijd dat een zuigeling 4 maanden oud is, is zijn gewicht meestal verdubbeld, en tegen één jaar is zijn geboortegewicht verdrievoudigd. Op de leeftijd van 2 jaar is het gewicht verviervoudigd. De gemiddelde lengte op 12 maanden (één jaar oud) varieert meestal van 28,5-30,5 inch. De gemiddelde lengte op 24 maanden (twee jaar oud) is ongeveer 33,2-35,4 inch (CDC, 2010).

Figuur 1. Kinderen ondergaan snelle lichamelijke veranderingen tijdens de babytijd en de vroege kinderjaren. (credit “links”: bewerking van Kerry Ceszyk; credit “midden-links”: bewerking van Kristi Fausel; credit “midden-rechts”: bewerking van “devinf”/Flickr; credit “rechts”: bewerking van Rose Spielman)

Monitoring van lichamelijke groei

Zoals eerder vermeld, gaat de groei zo snel in de kindertijd dat de gevolgen van verwaarlozing ernstig kunnen zijn. Om deze reden wordt de groei nauwlettend in de gaten gehouden. Bij elke controle wordt de groei van de baby vergeleken met die van de vorige baby. Vaak worden de metingen uitgedrukt in een percentiel van 0 tot 100, waarmee elke baby wordt vergeleken met andere baby’s van dezelfde leeftijd. Een gewicht op het 40e percentiel betekent bijvoorbeeld dat 40 procent van alle baby’s minder weegt, en 60 procent meer. Voor elke baby kunnen kinderartsen en ouders vroegtijdig worden gewaarschuwd door alleen maar te kijken naar veranderingen in het percentiel. Als een gemiddelde baby van het 50e percentiel naar het 20e verschuift, kan dit een teken zijn dat hij niet goed gedijt, wat kan worden veroorzaakt door verschillende medische aandoeningen of factoren in de omgeving van het kind. Hoe eerder het probleem wordt ontdekt, des te eerder kan er worden ingegrepen en steun worden verleend aan het kind en de verzorger.

Lichaamsverhoudingen

Een andere ingrijpende lichamelijke verandering die in de eerste levensjaren plaatsvindt, is een verandering in de lichaamsverhoudingen. Bij de ontwikkeling in de baarmoeder maakt het hoofd aanvankelijk ongeveer 50% uit van de totale lengte van de mens. Bij de geboorte maakt het hoofd ongeveer 25% van de lengte uit (stel je eens voor hoe groot je hoofd zou zijn als de verhoudingen je hele leven hetzelfde bleven!) Op volwassen leeftijd beslaat het hoofd ongeveer 15% van de lengte van een mens. Stelt u zich eens voor hoe moeilijk het moet zijn om het hoofd tijdens het eerste levensjaar op te heffen! En als u ooit een kind van 2 tot 4 maanden op zijn buik hebt zien liggen om te proberen het hoofd op te tillen, dan weet u hoe moeilijk dit is.

De hersenen in de eerste twee jaar

Een van de meest dramatische lichamelijke veranderingen die in deze periode plaatsvindt, is die in de hersenen. Bij de geboorte zijn de hersenen ongeveer 25 procent van hun volwassen gewicht, en dit geldt voor geen enkel ander deel van het lichaam. Op de leeftijd van 2 jaar bedraagt het 75 procent van het volwassen gewicht, op de leeftijd van 6 jaar 95 procent en op de leeftijd van 7 jaar 100 procent.

Figuur 2. Onderzoek toont aan dat zuigelingen al met 4-6 maanden vergelijkbare delen van de hersenen gebruiken als volwassenen om informatie te verwerken. Afbeelding uit onderzoeksartikel van Ben Deen, Hilary Richardson, Daniel D. Dilks, Atsushi Takahashi, Boris Keil, Lawrence L. Wald, Nancy Kanwisher & Rebecca Saxe. “Article | OPEN | Published: 10 January 2017
Organization of high-level visual cortex in human infants”. Image retrieved from https://www.quantamagazine.org/infant-brains-reveal-how-the-mind-gets-built-20170110/.

Communicatie binnen het centrale zenuwstelsel (CZS), dat bestaat uit de hersenen en het ruggenmerg, begint met zenuwcellen die neuronen worden genoemd. Neuronen verbinden zich met andere neuronen via netwerken van zenuwvezels die axonen en dendrieten worden genoemd. Elk neuron heeft meestal een enkel axon en talrijke dendrieten die als boomtakken zijn uitgespreid (sommigen zullen zeggen dat het lijkt op een hand met vingers). Het axon van elk neuron reikt naar de dendrieten van andere neuronen op kruispunten, synapsen genaamd, die essentiële communicatieverbindingen binnen de hersenen zijn. Axonen en dendrieten raken elkaar niet, in plaats daarvan veroorzaken elektrische impulsen in de axonen het vrijkomen van chemische stoffen, neurotransmitters genaamd, die informatie overbrengen van het axon van het zendende neuron naar de dendrieten van het ontvangende neuron.

Hoewel de meeste van de 100 tot 200 miljard neuronen van de hersenen bij de geboorte aanwezig zijn, zijn zij nog niet volledig volgroeid. Elk neuraal pad vormt duizenden nieuwe verbindingen tijdens de baby- en peutertijd. Gedurende de volgende jaren ondergaan dendrieten, of verbindingen tussen neuronen, een periode van voorbijgaande uitbundige of tijdelijke dramatische groei (uitbundig omdat het zo snel is en voorbijgaand omdat een deel ervan tijdelijk is). Er is een proliferatie van deze dendrieten gedurende de eerste twee jaar, zodat op de leeftijd van 2 jaar een enkel neuron duizenden dendrieten kan hebben. Na deze dramatische toename worden de neurale paden die niet worden gebruikt, geëlimineerd door middel van een proces dat snoeien wordt genoemd, waardoor de paden die wel worden gebruikt, veel sterker worden. Men denkt dat snoeien ervoor zorgt dat de hersenen efficiënter functioneren, waardoor ze zich meer complexe vaardigheden eigen kunnen maken (Hutchinson, 2011). Voorbijgaande uitbundigheid treedt op tijdens de eerste levensjaren, en het snoeien gaat door tijdens de kindertijd en tot in de adolescentie in verschillende gebieden van de hersenen. Deze activiteit vindt voornamelijk plaats in de cortex of de dunne buitenste bekleding van de hersenen die betrokken is bij vrijwillige activiteit en denken.

Figuur 3. Delen van een neuron.

De prefrontale cortex, gelegen achter het voorhoofd, blijft groeien en rijpen gedurende de kindertijd en maakt een extra groeispurt door tijdens de adolescentie. Het is het laatste deel van de hersenen dat rijpt en zal uiteindelijk 85% van het gewicht van de hersenen uitmaken. Ervaring zal bepalen welke van deze verbindingen behouden blijven en welke verloren gaan. Uiteindelijk zal ongeveer 40 procent van deze verbindingen verloren gaan (Webb, Monk, & Nelson, 2001). Naarmate de prefrontale cortex rijpt, is het kind steeds beter in staat emoties te reguleren of onder controle te houden, activiteiten te plannen, strategieën uit te stippelen, en een beter beoordelingsvermogen te hebben. Dit wordt natuurlijk niet volledig bereikt in de baby- en peutertijd, maar gaat door gedurende de kindertijd en adolescentie.

Een andere belangrijke verandering die plaatsvindt in het centrale zenuwstelsel is de ontwikkeling van myeline, een laagje vetweefsel rond de axon van het neuron. Myeline helpt de zenuwcel te isoleren en versnelt de overdracht van impulsen van de ene cel naar de andere. Dit bevordert de opbouw van neurale paden en verbetert de coördinatie en controle van bewegingen en denkprocessen. De ontwikkeling van myeline gaat door tot in de adolescentie, maar is het meest dramatisch tijdens de eerste levensjaren.

Bijdragen!

Verbeter deze paginaLearn More