Maak kennis met Giulia Tofana: De 17e-eeuwse beroepsgifmengster die 600 mannen zou hebben vermoord

Als we de bekentenissen van Giulia Tofana mogen geloven, dan behoort deze dodelijke gifmengster tot de meest productieve seriemoordenaars uit de geschiedenis.

Giulia Tofana was een 17e-eeuwse beroepsgifmengster die haar brouwsel verkocht aan echtgenotes die hun echtgenoten wilden doden.

Toen ze eenmaal was betrapt, gokte Tofana dat ze verantwoordelijk was voor het gif in 600 sterfgevallen, wat haar in zekere zin tot een van de meest productieve moordenaars in de geschiedenis maakte. Naar verluidt slaagde zij er zelfs in haar eigen smaakloze en onvindbare gif samen te stellen dat zij heimelijk in een make-up flesje verpakte.

Haar geheime schrikbewind duurde volgens sommige schattingen bijna 20 jaar en eindigde toen zij door een schuldige werd aangegeven.

The Criminal Magical Underworld In 17th-Century Rome

In veel opzichten was de sinistere zaak van Giulia Tofana gewoon een product van de tijd.

In het 17e-eeuwse Italië werden vrouwen als objecten geveild voor liefdeloze en vaak gewelddadige huwelijken. Deze vrouwen hadden geen financiële of sociale macht en hadden eigenlijk maar drie opties tot hun beschikking: trouwen, single blijven en afhankelijk zijn van sekswerk om te overleven, of een gerespecteerde en welgestelde weduwe worden (wat op zich optie één vereiste).

Voor veel vrouwen was de derde optie de meest aantrekkelijke. Gelukkig voor hen had het 17e-eeuwse Rome een bloeiende “criminele magische onderwereld” die de diensten leverde om dit mogelijk te maken.

Deze ondergrondse gemeenschap was te vinden in andere grote Europese steden en bestond uit alchemisten, apothekers en experts in “zwarte magie”. In werkelijkheid hielden deze deskundigen zich niet zozeer bezig met de duistere kunsten als wel met het oplossen van problemen die artsen of priesters uit die tijd niet konden of wilden oplossen, zoals het verzorgen van abortussen.

Ook in Versailles kreeg koning Lodewijk XIV tussen 1677 en 1682 te maken met een reeks moorden door vergiftiging aan zijn hof in een schandaal dat de Affaire des Poisons werd genoemd. De affaire zou eindigen met de verbanning van zijn machtige koninklijke gezelschapsdame, Madame de Montespan genaamd, en de executie van een machtige brouwselmaakster, Madame Monvoisin genaamd.

Dit zou volgen op de hielen van Tofana’s eigen macabere ondergang.

Giulia Tofana’s heimelijke zaken

Hoewel er niet veel bekend is over Giulia Tofana’s achtergrond, wordt aangenomen dat zij rond 1620 in Palermo, Sicilië, werd geboren als dochter van Thofania d’Amado. D’Amado had haar eigen duistere geschiedenis en werd in 1633 terechtgesteld voor de moord op haar man.

Haar vermeende keuzewapen? Vergif.

Giulia Tofana werd ook weduwe en verhuisde met haar dochter, Girolama Spara, naar Napels en vervolgens Rome. In de voetsporen van haar moeder, en misschien zelfs gebruik makend van haar recept, begon Tofana naar verluidt met de verkoop van haar eigen dodelijke brouwsel.

Met de hulp van haar dochter en een groep betrouwbare vrouwen verwierf Tofana een reputatie als vriendin van vrouwen in moeilijkheden. Haar groep gifmengsters heeft wellicht ook een plaatselijke priester, pater Girolamo, gerekruteerd om in het geheim deel te nemen aan hun criminele netwerk, maar ook hier is de informatie over Tofana’s eigenlijke handel onvolledig.

In het algemeen wordt aangenomen dat Girolamo het arsenicum voor het gif leverde en dat Tofana en haar collega’s het vermomden als een cosmeticum voor hun klanten. Als iemand naar Tofana’s bloeiende handel vroeg, hoefde ze alleen maar haar flessen “Aqua Tofana” te laten zien, een begeerlijke gezichtscrème of -olie voor vrouwen die weer vrijgezel wilden worden.

The Subtle Yet Lethal Poison, Aqua Tofana

Giulia Tofana verpakte haar vergif zo dat het gemakkelijk kon opgaan in de ijdelheid van een vrouw naast haar make-up, lotions en parfums. Hoewel het bij haar klanten bekend stond als Aqua Tofana, stond op het glazen flesje zelf “Manna van Sint Nicolaas van Bari”, wat in die tijd eigenlijk een populaire genezende olie was voor oneffenheden.

Ondanks de subtiliteit was Aqua Tofana krachtig dodelijk. Het kleurloze en smaakloze brouwsel kon een man doden met slechts vier tot zes druppels. Maar het echte genie achter het gif was hoe ondetecteerbaar het was, zelfs na de dood. Het zou een slachtoffer dagenlang doden en een ziekte nabootsen.

Ingediend via een soort vloeistof, veroorzaakte de eerste dosis zwakte en uitputting. De tweede dosis veroorzaakte symptomen zoals maagpijn, extreme dorst, braken en dysenterie. De geleidelijke achteruitgang gaf het slachtoffer echter de kans om zijn zaken op orde te krijgen, wat meestal betekende dat hij ervoor moest zorgen dat zijn aanstaande echtgenote goed verzorgd zou worden na zijn dood.

Eindelijk, met een derde of vierde dosis toegediend gedurende de volgende dagen, zou de man zijn lot tegemoet gaan.

Zo schreef Chambers’s Journal in 1890 over het gif:

“Om haar eerlijke roem te redden, eiste de echtgenote een post-mortem onderzoek. Resultaat, niets – behalve dat de vrouw zich kon voordoen als een belasterde onschuldige, en dan zou men zich herinneren dat haar man was gestorven zonder pijn, ontsteking, koorts of krampen. Als de vrouw daarna binnen een jaar of twee een nieuwe verbinding aanging, kon niemand haar dat kwalijk nemen.”

Volgens de meeste verslagen heeft Tofana’s onderneming de autoriteiten in het 17e-eeuwse Italië decennialang met succes om de tuin geleid. Zonder een kom soep was Tofana misschien wel voorgoed onontdekt gebleven.

De ontdekking, executie en blijvende nalatenschap van Giulia Tofana

Zo wil het verhaal dat in 1650 een vrouw haar man een kom soep serveerde met een druppel Aqua Tofana. Voordat haar man echter een lepel kon nemen, veranderde de vrouw van gedachten en smeekte hem het niet te eten.

Dit wekte de argwaan van de man en hij mishandelde zijn vrouw totdat zij bekende het voedsel te hebben vergiftigd. Hij gaf de vrouw onmiddellijk aan en na nog meer martelingen door de autoriteiten, gaf zij toe dat zij Aqua Tofana van Giulia Tofana had gekocht.

Toen de autoriteiten naar haar zochten, ontsnapte Tofana naar een plaatselijke kerk waar zij een toevluchtsoord vond. Totdat het gerucht de ronde deed dat zij haar Aqua Tofana had gebruikt om de plaatselijke watervoorziening te vergiftigen. De kerk werd snel bestormd en Tofana werd gearresteerd.

Na een brutale marteling bekende Giulia Tofana tussen 1633 en 1651 alleen al 600 mannen te hebben vermoord met het gebruik en de verkoop van haar gif, waarmee zij het brein was achter een van de beruchtste moordcomplotten uit de geschiedenis.

Toen, zoals de legende besluit, werd Tofana in 1659 in Campo de’ Fiori te Rome terechtgesteld, samen met haar dochter en drie van haar helpers. Bovendien werden meer dan 40 van Tofana’s klanten uit de lagere klasse terechtgesteld, terwijl vrouwen uit de hogere klasse gevangen werden gezet of hun straf ontliepen door vol te houden dat zij nooit hadden geweten dat hun “cosmetica” eigenlijk vergif was.

Sommige verslagen beweren echter dat Tofana’s schrikbewind veel langer duurde en dat zij in 1709 gevangen werd genomen, gemarteld en terechtgesteld.

Sommigen geloven ook dat haar brouwsel zelfs betrokken was bij de dood van een legende toen, meer dan een eeuw later, de beroemde componist Wolfgang Amadeus Mozart ziek werd op 35-jarige leeftijd. Toen zijn gezondheid verslechterde, zei hij naar verluidt:

“Ik voel zeker dat ik niet lang meer zal leven; ik ben er zeker van dat ik vergiftigd ben. Ik kan me niet van dit idee ontdoen… Iemand heeft me acqua tofana gegeven en het precieze tijdstip van mijn dood berekend.”

Hoewel het nog steeds niet bekend is wat precies tot Mozarts vroegtijdige dood heeft geleid, geloofden sommigen dat het misschien aan het Aqua Tofana lag. Er wordt echter algemeen aangenomen dat hij niet stierf aan vergiftiging, laat staan door Tofana’s mengsel.

Dit zou hoe dan ook moeilijk te bevestigen zijn, aangezien Giulia Tofana’s exacte recept nooit werd opgetekend. Aangenomen wordt dat zij een mengsel van arsenicum, lood en belladonna gebruikte, dat in de 17e eeuw veel in cosmetica werd gebruikt.

Daardoor is belladonna synoniem geworden met de term “mooie vrouw”, hoewel de meer accurate bijnaam “dodelijke nachtschade” is, een passende bijnaam voor het gereedschap van een femme fatale.

Nu u meer te weten bent gekomen over de beruchte serievergiftiger Giulia Tofana, leest u over Graham Young, de zogenaamde theekopjesvergiftiger die ook belladonna in zijn voordeel gebruikte. Bekijk daarna 23 van de meest meedogenloze vrouwelijke seriemoordenaars uit de geschiedenis, van Karla Homolka tot Mary Bell.