Door Kathryn Neves
De Ilias van dit seizoen zit vol verbazingwekkende verhalen, thema’s, poëzie, en settings. Maar bovenal zit dit stuk vol met geweldige personages. Hoewel elk personage wordt vertolkt door één man, The Poet (gespeeld door Brian Vaughn), komen alle oorspronkelijke krijgers en soldaten en koningen van Homerus tot leven op een manier die je niet al te vaak ziet. Twee personages, in het bijzonder, drijven het hart van het verhaal: De Trojaanse Hector en de Griekse Achilles. Hoewel deze personages elkaars vijanden zijn, en hoewel ze elkaar lijken te haten, hebben ze meer gemeen dan dat ze verschillen.
Achilles was volgens de legende half onsterfelijk: zijn moeder, een zeenimf, dompelde hem in de rivier de Styx toen hij nog maar een baby was. Dit betekende dat hij volledig onverwoestbaar was, met uitzondering van zijn hiel, die zijn moeder gebruikte om hem vast te houden toen ze hem in het water dompelde. Volgens De Dichter is hij de grootste krijger die ooit heeft geleefd: “groter dan Heracles, groter dan Sinbad, groter dan… wel, wie is nu de grootste krijger die leeft?” Zijn leven is omgeven door het bovennatuurlijke; hij is opgevoed door een centaur, hij kan met dieren spreken, en er is voorspeld dat hij in Troje zal sterven. Belangrijker dan dit alles is echter Achilles’ karakter; hij is buitengewoon hoogmoedig, wraakzuchtig en snel tot woede geneigd.
Hector, daarentegen, was geheel sterfelijk. Hij was de zoon van Priam, de koning van Troje. Het was zijn broer, Paris, die Helena ontvoerde en de hele oorlog begon. En net als Achilles, is Hector erg trots. Hij weigert zich terug te trekken, hij weigert iemand anders de gevechten tegen de Grieken te laten leiden, en hij weigert bovenal zich over te geven aan de andere kant. Zelfs wanneer zijn vrouw en kind hem smeken de strijd te staken, doet hij dat niet. Hij sterft liever in de glorie van de strijd dan met een nederlaag te moeten leven.
Achilles weigert in zijn trots tegen de Trojanen te vechten; hij is beledigd door de Griekse leider, dus laat hij het leger lijden en wankelen om een punt te bewijzen. Hector daarentegen vecht met hart en ziel; hij wil zijn land en zijn familie verdedigen, dus geeft hij zich helemaal in de strijd. Maar hij vecht niet alleen om zijn land te verdedigen; hij vecht voor de glorie van het land. “Hij laat niemand anders de aanval voor Troje leiden. . . . Hij wil de leiding hebben. Gecompliceerd. Vol overmoed.” Hij is degene die uiteindelijk Achilles beste vriend, Patrokles, doodt. En alleen de dood van Patrokles zet Achilles aan tot vechten.
Hector wil de strijd met Achilles aangaan om zijn land te wreken en het te verdedigen tegen toekomstige Griekse aanvallen. In An Iliad overweegt hij Achilles tot rede te brengen, maar zijn trots overwint hem. In plaats van het verleden te laten rusten, zweert Achilles wraak op Hector en gaat achter hem en zijn legers aan. Hun gevecht op leven en dood vormt de kern van het stuk.
Waarin lijken deze personages zo op elkaar? In één woord, het is hun trots. Geen van beiden is bereid te verliezen of iets op te geven, ook al is het voor een groter goed. In plaats daarvan laat elk personage zijn trots zijn woede en verlangen naar wraak aanwakkeren. Elk van hen heeft een hartstochtelijke liefde voor en loyaliteit jegens anderen; Hector geeft meer om zijn vrouw en zoon dan om wat dan ook. In De Ilias zien we zijn tederheid en liefde als hij met zijn zoontje praat, en we zien zijn bezorgdheid om zijn vrouw. Ook Achilles is sterk gehecht aan twee personages: zijn geliefde Briseïs en zijn beste vriend Patrokles. We leren in het stuk dat “Patrokles en Achilles meer dan vrienden waren, ze waren broers. En ze waren echt meer dan broers, ze hielden van elkaar.”
We leren dat zowel Achilles als Hector goede mannen zijn. Ze worden gedreven door moed en nobelheid; ze willen alleen hun geliefden verdedigen en wreken. Elk van hen is de beste strijder van hun kant. Het is geen wonder dat Homerus zoveel over hen schreef. Maar uiteindelijk zijn het hun trots en woede die hen vernietigt. An Iliad laat ons zien dat elk personage zijn trots alles laat overwinnen wat hem lief is, totdat er niets anders overblijft dan woede en oorlog.
Ondanks dat ze heel verschillend lijken als je ze voor het eerst bekijkt, lijken Hector en Achilles erg op elkaar; het zijn mannen die het beste willen voor zichzelf en voor hun geliefden. Kom dit seizoen naar An Iliad kijken; u zult de schoonheid van liefde en loyaliteit zien en de gevaren van trots en woede. En bovenal zult u een prachtig, maar droevig verhaal zien, verbeeld in prachtig taalgebruik en meesterlijke vertelling.
De Festivalproductie van An Iliad