- Het ontstaan en de ontwikkelingen
- Hypothese
- Doelstelling
- Pilot study evidence
- Een drieledige onderneming
- Tijdlijn
- De beginperiode van de epidemiologie van hart- en vaatziekten
- De tweede fase: de epidemiologie van gezond ouder worden
- Unieke longitudinale gegevens over risicofactoren en voeding verzameld in de Zutphen-studie
- Wat we leerden van de Zeven Landen Studie
- De Zeven Landen Studie leverde bewijs…
Het ontstaan en de ontwikkelingen
Blackburn-Keys Collection, University of Minnesota
De Zeven Landen Studie is opgezet door Ancel Keys, een fysioloog uit Minnesota, die in het midden van de 20e eeuw onderzoekers uit de hele wereld bijeenbracht. Het werd een collectieve inspanning om hun gezamenlijke vragen over hart- en vaatziekten te bestuderen in landen met uiteenlopende traditionele voedingspatronen en levensstijlen. Meer over de geschiedenis van de studie.
Hypothese
De belangrijkste hypothese was dat het percentage coronaire aandoeningen in bevolkingsgroepen en individuen zou variëren naar gelang van hun fysieke kenmerken en levensstijl, met name wat betreft de vetsamenstelling van het dieet en het serumcholesterolgehalte.
Doelstelling
Het doel was de associaties van dieet, andere risicofactoren en ziektecijfers tussen populaties en tussen individuen binnen populaties in detail te onderzoeken, met behulp van standaardmetingen door getrainde onderzoeksteams, met geblinddoekte codering en analyse van gegevens.
Pilot study evidence
Informele verkennende studies in Italië, Spanje, Zuid-Afrika, en Japan van 1952 tot 1956 suggereerden dat diëten, serum cholesterolgehalte, en hartaanvalcijfers sterk varieerden en dat methoden gestandaardiseerd moesten worden. Van 1956 tot 1957 werden meer formele proefstudies uitgevoerd in Finland, Italië en Griekenland, waaruit bleek dat er waarschijnlijk een wenselijk breed scala van diëten en ziektecijfers bestond en dat personeel en bevolkingsgroepen effectief konden worden gerekruteerd en onderzocht.
Een drieledige onderneming
Tijdlijn
De beginperiode van de epidemiologie van hart- en vaatziekten
Tijdens de eerste fase van het onderzoek (1958-1983) werden gestandaardiseerde onderzoeken naar leefstijl en risicofactoren uitgevoerd bij de aanvang en na 5 en 10 jaar follow-up bij 16 cohorten van mannen van middelbare leeftijd uit zeven landen. De enquêtes werden uitgevoerd door teams van de lokale hoofdonderzoekers, die ook de mortaliteitsgegevens verzamelden gedurende 25 jaar.
De tweede fase: de epidemiologie van gezond ouder worden
De tweede fase van de studie, van 1984-1999, wordt gekenmerkt door uitbreiding van de cardiovasculaire enquêtes over verschillende aspecten van de gezondheid bij ouderen uit negen Europese cohorten. In 13 van de 16 cohorten werden 50-jaars mortaliteitsgegevens verzameld tot 2014. In de Finland, Italy, Netherlands, Elderly (FINE)-studie (gecoördineerd door Aulikki Nissinen, Alessandro Menotti en Daan Kromhout) werden gestandaardiseerde gerontologische enquêtes uitgevoerd en aangevuld met gegevens uit de Servische en Kreta-cohorten. Alleen mortaliteitsgegevens werden verzameld in de SCS-cohorten van de VS, Korfoe en Japan. Lees meer over de FINE-studie. De gegevens van de FINE-studie werden gecombineerd met die van de SENECA-studie en het HALE-project (Healthy Aging a Longitudinal study in Europe) onder leiding van Daan Kromhout. Lees meer over het HALE-project.
Unieke longitudinale gegevens over risicofactoren en voeding verzameld in de Zutphen-studie
Tussen 1960 en 1973 werden de cardiovasculaire risicofactoren van de Zutphense mannen jaarlijks onderzocht. Het Zutphense cohort was ook het enige waarbij tussen 1960 en 2000 zeven voedingsonderzoeken werden uitgevoerd. Dit maakte gedetailleerde studies mogelijk naar risicofactoren, voeding, hart- en vaatziekten en verschillende aspecten van de gezondheid. Lees meer over de Zutphen Studie.
Wat we leerden van de Zeven Landen Studie
De Zeven Landen Studie was een pionierswerk op het gebied van studieopzet dat vele latere studies beïnvloedde en verbeterde. Het toonde aan dat serumcholesterol, bloeddruk, diabetes en roken universele risicofactoren zijn voor coronaire hartziekten. Ancel Keys en zijn Italiaanse collega Flaminio Fidanza en hun SCS-collega’s stonden centraal bij de moderne erkenning, definitie en bevordering van het voedingspatroon dat zij in de jaren vijftig en zestig in Italië en Griekenland aantroffen en dat nu in de volksmond “het mediterrane dieet” wordt genoemd. Zij toonden samen met hun collega’s aan dat voedingspatronen in het Middellandse-Zeegebied en in Japan in de jaren ’60 geassocieerd waren met lage percentages coronaire hartziekten en sterfte door alle oorzaken. De studies bij ouderen toonden aan dat een gezond dieet en een gezonde levensstijl (voldoende lichaamsbeweging, niet roken en matig alcoholgebruik) ook in verband worden gebracht met een laag risico op hart- en vaatziekten en sterfte door alle oorzaken. Een gezonde voeding en voldoende lichaamsbeweging kunnen ook cognitieve achteruitgang uitstellen en het risico op depressie verlagen.
De Zeven Landen Studie leverde bewijs…
- voor het concept van zieke en gezonde populaties
- dat de belangrijkste cardiovasculaire risicofactoren universeel zijn
- voor de dieet-hart hypothese
- dat hart- en vaatziekten te voorkomen zijn
- dat een gezonde levensstijl verschillende aspecten van gezondheid kan bevorderen