Geschriften: 1 Samuel 16
Vaderschap is in wezen een kwestie van voortdurende training. Daarmee bedoel ik dat alles wat je dag in dag uit doet, je kind iets leert – soms ten goede, soms ten kwade. Dus van tijd tot tijd moeten we ons afvragen: “Wat leer ik mijn kinderen? Wat communiceer ik met hen?” Met die vraag in gedachten vraag ik uw aandacht voor de episode die we zojuist lazen uit het boek 1 Samuël.
De Heer beval de profeet Samuël om naar het huis van Jesse in Bethlehem te gaan en een van zijn zonen te zalven als Sauls opvolger. Toen Samuel bij het huis van Jesse aankwam, vernam hij dat Jesse acht zonen had. Jesse troonde de oudsten trots naar voren, in de hoop dat één van hen degene was die Samuel zocht. Maar nee, geen van hen was goed genoeg. Op dat moment vroeg Samuel zich af of hij de opdracht van de Heer wel goed had gekregen, of hij zich niet vergist had. Om zeker te zijn, vroeg hij of Jesse nog meer zonen had. En jawel, die had hij. De jongste. Een jongen genaamd David, die aan het schapen hoeden was. Jesse riep David, en toen hij aankwam, zei de Heer tegen Samuel, “Dit is hem.” En zo, op dat moment en daar, werd David gezalfd als Israëls volgende koning.
“Dit is de ware.” Deze woorden vatten de houding samen die ouders ten opzichte van hun kinderen zouden moeten hebben en aan hun kinderen zouden moeten overbrengen.
Zo herinnert deze uitdrukking mij bijvoorbeeld aan het belang om onze kinderen een gevoel van eigenwaarde bij te brengen. Om hen de gave van acceptatie te geven en hen te laten weten dat zij op hun eigen manier bijzonder zijn.
“Dit is de ware” kan zich vertalen in “Jij bent iemand bijzonder.”
Treurig genoeg ging Samuel zijn taak om de gezalfde van de Heer te vinden aan met een soort “schoonheidswedstrijd” mentaliteit. En Jesse deed dat ook. Zij zochten naar de knapste, de sterkste, degene die de meeste wijsheid leek te bezitten. Toen Samuel alle zonen van Jesse had bekeken, vroeg hij of er nog meer waren. Jesse zei, “Wel, daar is David. Nu, hij is de jongste. En hij is schapen aan het hoeden.” Het onuitgesproken idee dat Jesse communiceerde was, “Hij is niet de ware.” Jesse zag David over het hoofd omdat hij de jongste was, waarschijnlijk niet de knapste, en zeker gebrek aan maturiteit. “Hij is niet speciaal. Nee, hij is niet de ware.”
Als we niet oppassen, kunnen ouders vandaag de dag aan dezelfde neiging bezwijken: hun kinderen minimaliseren, afzwakken wie ze zijn om de een of andere reden. Op duizend kleine manieren kunnen we onze kinderen het gevoel geven dat ze op zichzelf niet bijzonder zijn, dat ze zich niet kunnen meten met een broer of zus of met iemand anders. Als gevolg daarvan zullen ze opgroeien zonder een gevoel van zelfvertrouwen. Ze zullen zich nooit geaccepteerd voelen op hun eigen voorwaarden. Dus, wat is de juiste aanpak? Hoe kunnen we onze kinderen dat vitale gevoel van eigenwaarde en acceptatie bijbrengen? Ik denk dat er in dit opzicht niets waardevollers is dan dat u als ouders van uw kinderen geniet. Ja, dat is precies wat ik zei: “Genieten van je kinderen.”
Sam Keene, een bekend auteur, bezocht zijn vader voor diens dood om hem te bedanken voor zijn goede ouderschap. Hij vertelde zijn vader wat het meest voor hem betekende als kind: “U was er altijd wanneer een van ons kinderen u nodig had. En door de jaren heen hebt u ons het beste geschenk gegeven dat een ouder maar kan geven – u schepte vreugde in ons. Op allerlei manieren liet u ons weten dat u blij was dat we er waren, dat we waarde hadden in uw ogen, dat onze aanwezigheid een vreugde was en geen last voor u.” (Sam Keene, geciteerd in Stages: The Art of Living the Expected door John R. Claypool, Waco, Tex.: Word Books, 1977, 23.)
Ik denk dat het belangrijkste wat hij daar zei was: “U schepte vreugde in ons. U liet ons weten dat u blij was dat we hier waren.” Ik weet dat dat heel moeilijk is als ze net de muur van de kamer hebben overgeschilderd met magische stiften of als ze besluiten in de dichtstbijzijnde modderpoel te waden terwijl jij aan het schoonmaken bent. Maar het is waar, niettemin. Kinderen ontwikkelen een gevoel van eigenwaarde en acceptatie in de mate waarin jij ze leuk vindt. Je kinderen zullen dat gevoel van acceptatie en waarde ontwikkelen, dat hen in staat stelt om bij te dragen aan deze wereld, alleen in de mate dat ze merken dat je blij bent dat ze er zijn. Dat je geniet van het feit dat ze een deel van je leven zijn. Op die manier geef je hen het gevoel dat ze echt “de ware” zijn, wat er ook gebeurt.
Charles en John Wesley zijn ons bekend. De een een groot hymne-schrijver, de ander een groot prediker. Instrumenten in het stichten van wat we vandaag kennen als de Methodisten kerk. Maar Charles en John Wesley waren slechts twee van de 18 kinderen geboren uit Suzanna Wesley en haar man. In die tijd waren er zeker weinig of geen gemakken om het werk in huis te vergemakkelijken. Desondanks maakte deze geweldige vrouw er een punt van om een deel van haar dag met elk van haar kinderen door te brengen. Zij weigerde de tijd haar vijand te laten worden, en liet hen op haar eigen manier weten dat zij blij met hen was. Zij was in staat om aan elk van die kinderen het gevoel over te brengen dat “jij de ware bent wat mij betreft”. Ik ben ervan overtuigd dat haar ijver in dit opzicht Charles en John in staat stelde de bijdragen aan de kerk te leveren die zij deden. (Carlyle Marney, Achieving Family Togetherness (Nashville: Abingdon, 1958, 15)
“Dit is de ware.” Deze woorden drukken niet alleen uit hoe belangrijk het is dat onze kinderen zich waardevol voelen, maar zij communiceren ook het idee dat er iets van hen wordt verwacht. Deze woorden herinneren ons aan de roeping die elk kind heeft, een roeping om zijn of haar uniciteit en gaven ten volle te gebruiken en deze wereld te zegenen. Als je tegen een kind zegt: “Jij bent de ware”, geef je het een duwtje in de richting van het ontdekken van zijn gaven en het worden van goede rentmeesters van die gaven. “Dit is de ware” betekent: “Jij kunt iets bijzonders doen.”
Toen Jesse de jonge David binnenbracht van het hoeden van de schapen en hem aan Samuel voorstelde, wierp de oude profeet één blik op deze jonge knaap en zalfde hem als Israëls koning. “Dit is de ware.” Je bent uitverkoren, en je hebt iets bij te dragen aan je volk. Ik heb het idee dat David, toen hij koning werd, zijn kroon goed droeg omdat hij op deze gebeurtenis kon terugkijken en zich herinnerde dat hij inderdaad de uitverkorene was. God had hem uitgekozen, en God verwachtte dat hij iemand zou zijn en iets met zijn gaven zou doen. Misschien zou David later, toen zijn koninkrijk bedreigd werd en hij twijfelde aan zijn eigen kunnen, terugkijken op deze dag en zich herinneren dat hij uitverkoren was. Hij zou terugkijken op dit moment en er kracht uit putten.
Verwachting is cruciaal! Verwacht niets van je kinderen, en dat is precies wat ze zullen voortbrengen – niets! Leid ze op om rond te komen, en ze zullen hun leven doorbrengen met middelmatigheid. Maar verwacht iets van hen. Vraag hen om het beste te zijn wat God van hen gemaakt heeft. Vraag hen om iets van zichzelf te maken. Verwacht dat, en je kind zal voor je ogen opbloeien. John Claypool heeft geschreven dat wij als ouders een soort “kerstboomgeest” in onze kinderen moeten kweken, (Claypool, Stages, 32) door hen te laten weten dat er allerlei pakjes in hun aard en persoonlijkheid liggen en dat zij die moeten openmaken en uitvinden wat er in zit. “Hoe veilig een kind zich ook mag voelen in de vreugde van zijn familie, hoeveel eigenwaarde er ook geïnternaliseerd mag zijn, als hij niet ook een gevoel van verantwoordelijkheid heeft ontwikkeld om te nemen wat hem gegeven is en het door te geven aan anderen, dan is het niet waarschijnlijk dat Gods droom voor hem ooit werkelijkheid kan worden.” (Claypool, Stages, 32).
Dus, wat communiceer je aan je kinderen? Wat leert u hen door uw woorden en daden? Ik hoop dat u ze in niet geringe mate vertelt: “U bent de ware.” Bij de gratie Gods, je bent iets en je kunt iets speciaals doen.