Een redactioneel artikel dat mede is geschreven door een lid van het invloedrijke Britse SAGE-comité dat de Britse regering adviseert over COVID-19, en dat is gepubliceerd in Anaesthesia (een tijdschrift van de Association of Anaesthetists), stelt dat om het wereldwijde COVID-19-vaccinatieprogramma te laten slagen, de beschikbare vaccins in staat moeten zijn om alle drie de volgende zaken te doen: voorkomen dat infectie zich vestigt in een individu, voorkomen dat ziekteprogressie en voorkomen van verdere transmissie.
“Of alle drie deze doelen zullen worden bereikt door ‘eerste generatie’ vaccins is niet bekend, maar is van vitaal belang voor het succes van het programma op de lange termijn,” leggen co-auteurs Prof Sir Jeremy Farrar, Scientific Advisory Group for Emergencies (SAGE) en directeur van de Wellcome Trust, Londen, VK, en Prof Tim Cook, Consultant in Anaesthesie en Intensive Care Medicine, Royal United Hospitals Bath NHS Foundation Trust, Bath, VK en honorair hoogleraar, School of Medicine, University of Bristol, VK, uit.
“Het voorkomen van verdere transmissie – aangeduid als ‘steriliserende immuniteit’ is bijzonder belangrijk omdat het epidemie modificerend is. “Het is mogelijk dat de eerste vaccins, inclusief die welke nu worden vrijgegeven, effectiever zijn in het voorkomen van ziekteprogressie en ziekenhuisopname en minder effectief in het voorkomen van transmissie. Kennis van hun prestaties in pre-goedkeuringsproeven en in bewakingstests na de vergunningverlening zal verdere aanpassingen mogelijk maken, zodat verbeterde vaccins van de tweede en derde generatie later in 2021 en daarna beschikbaar kunnen zijn.”
Zij benadrukken ook dat het belangrijk is om prioriteit te geven aan de meest kwetsbaren en gezondheidswerkers vóór de bredere bevolking. De auteurs stellen: “Vaccinatie is eerder een wereldwijde dan een nationale noodzaak. De ACT-versneller- en COVAX-initiatieven van de WHO benadrukken beide dat het belangrijk is dat de vaccins de meest kwetsbaren en gezondheidswerkers in alle landen op hetzelfde moment bereiken. Wijdverspreide vaccinatie van een of enkele landen zonder deze behoefte wereldwijd aan te pakken is in niemands belang en zal niet de bescherming bieden die we allemaal nodig hebben.”
Lokaal verwijzen zij naar de enorme omvang van de vereiste vaccinatie-inspanning, waarbij zij zeggen: “De omvang van het Britse vaccinatieprogramma mag niet worden onderschat: 1000 vaccinatiecentra die elk vijf dagen per week 500 mensen vaccineren, zonder onderbrekingen in de aanvoer of aflevering, zouden bijna een jaar nodig hebben om de bevolking van het VK van twee doses te voorzien. Geen enkel land heeft sinds mensenheugenis een vaccinatiecampagne voor de hele bevolking opgezet, en deze zal moeten worden uitgevoerd met plaatselijk leiderschap en culturele gevoeligheid.”
Geschat wordt dat ongeveer 20% van de Britse bevolking zal weigeren het vaccin te ontvangen, maar de auteurs stellen: “Als 80% met succes zou worden gevaccineerd, zou er eindelijk uitzicht zijn op een zekere mate van immuniteit van de bevolking (kudde-immuniteit), waardoor de virusoverdracht in de gemeenschap tot zeer lage niveaus zou worden teruggebracht en zowel degenen die zijn gevaccineerd als degenen die dat niet zijn, zouden worden beschermd. In tegenstelling tot de immuniteit van de bevolking na een natuurlijke infectie, zou dit worden bereikt zonder de kosten van naar schatting een half miljoen sterfgevallen in het VK.”
Zij bespreken ook de implicaties van een wijdverbreide vaccinatie en de uitdagingen voor degenen die zich niet laten vaccineren. Zij vragen zich af: “Wordt een vaccinatiebewijs (een vaccinpaspoort) een vereiste voor patiënten en hun gezinnen voordat zij een electieve operatie ondergaan, of voordat zij in de gezondheidszorg of de sociale zorg gaan werken, naar het buitenland reizen, of medische conferenties bijwonen, of zelfs aan de Olympische Spelen deelnemen? Aan de ene kant lijken dit misschien triviale vragen, maar ze leggen belangrijke ethische uitdagingen bloot over het vinden van een evenwicht tussen de rechten van het individu en onze collectieve verantwoordelijkheid voor de volksgezondheid. Welke offers zullen degenen die ervoor kiezen zich niet te laten vaccineren, moeten accepteren? Hoe zal de naleving worden gecontroleerd en hoe zal worden omgegaan met weigering in omgevingen waar de openbare veiligheid vaccinatie vereist (bijvoorbeeld in de gezondheidszorg)?”
De auteurs maken duidelijk dat het vaccin geen wondermiddel is, en dat SARS-CoV-2 alleen volledig onder controle zal worden gebracht door ook ons gedrag te blijven aanpassen, plus betere toegang tot diagnostica en behandelingen, maar voegen eraan toe: “veilige en effectieve vaccins zullen ongetwijfeld het traject van de pandemie veranderen, het vertrouwen herstellen en een begin maken met de terugkeer van de wereld naar het ‘pre-COVID’-tijdperk.”
Zij besluiten door te benadrukken dat een wereldwijde pandemie een wereldwijde reactie vereist, zeggende: “Het is niet zinvol of veilig om binnen de grenzen van één land hoge vaccinatiecijfers en lage ziektecijfers te bereiken als dit niet in de rest van de wereld wordt herhaald. We zitten echt allemaal in hetzelfde schuitje.