Kolibries behoren tot de meest begeerde tuinvogels, maar wat zijn deze vliegende juwelen precies? Wat maakt deze kleine vogels zo anders dan andere gewone tuinvogels? Wanneer vogelaars de kolibrie kwaliteiten die deze vogels uniek maken beter begrijpen, kunnen ze beter waarderen hoe speciaal hummers kunnen zijn.
Kolibriesoorten
Er zijn meer dan 300 kolibriesoorten in de wereld, hoewel de exacte telling varieert, afhankelijk van verschillende classificatiesystemen en geaccepteerde indelingen van ondersoorten en nauw verwante vogels. “Hummers” zijn uniek en onderscheiden. Met zo’n grote familie is er echter nog steeds grote variatie onder kolibries, maar vogelaars kunnen snel leren hoe ze deze kleine, onderscheidende vogels kunnen herkennen.
Fun Fact
Kolibries zijn verwant aan gierzwaluwen en hebben veel kenmerken met hen gemeen
Kolibriegeografie
Raptors, kustvogels, meeuwen, zangvogels en andere vogelsoorten komen over de hele wereld voor, maar kolibries komen alleen voor op het westelijk halfrond, van Alaska en Noord-Canada tot het zuidelijkste puntje van Zuid-Amerika. Slechts een handvol soorten wordt regelmatig gezien in Noord-Amerika, hoewel unieke soorten in overvloed te vinden zijn in Zuid-Amerika, Centraal-Amerika en het Caribisch gebied. De soorten die in Noord-Amerika nestelen zijn over het algemeen trekvogels, hoewel veel andere kolibries het hele jaar door in dezelfde weelderige, tropische gebieden blijven.
Lichamelijke kenmerken van kolibries
De echte kenmerken die een kolibrie definiëren zijn lichamelijk. Elke vogelaar kan een kolibrie direct herkennen aan zijn uiterlijk en gedrag, maar ook aan het karakteristieke “gezoem” dat veel van de vleugels van deze vogels tijdens de vlucht maken. Inzicht in de fysieke kenmerken van kolibries kan helpen bepalen wat deze kleine vogels zo speciaal maakt.
Grootte
De kleine afmeting van een kolibrie is een van zijn meest bekende kenmerken, en in feite zijn sommige kolibriesoorten de kleinste vogels ter wereld. Andere soorten zijn echter groter en robuuster, hoewel ze nog steeds klein zijn in vergelijking met de meeste andere vogels.
Vorm
Kolibries zien er misschien anders uit dan andere vogelsoorten, maar alle hummers hebben een vergelijkbare vorm die ze direct herkenbaar maakt. Het stompe gestroomlijnde lichaam, de lange vleugels en de lange, smalle snavel zijn kenmerken van de vorm van elke kolibrie.
De naaldachtige snavel van een kolibrie is zijn meest unieke fysieke eigenschap. De snavel is extreem lang en dun in vergelijking met de totale grootte van de vogel, en wordt gebruikt als een buis voor de vogel om nectar uit bloemen, sapbronnen, en voederbakken te likken met zijn lange en behendige tong.
Vleugels
De vleugels van een kolibrie zijn lang, smal, en taps toelopend om hem een betere wendbaarheid in de lucht te geven. Nog belangrijker dan de vorm van de vleugels, is echter de constructie. De schouder- en ellebooggewrichten van de vleugels van een kolibrie liggen zeer dicht bij het lichaam, waardoor elke vleugel kan draaien en kantelen. Dit is van cruciaal belang voor het vermogen van een kolibrie om van vliegrichting te veranderen en te zweven.
Poten en voeten
De poten en voeten van kolibries zijn heel klein en kort; zo klein zelfs, dat de vogels niet kunnen lopen. Ze kunnen een onhandige zijwaartse sprong maken, maar de belangrijkste voortbeweging van de kolibrie is vliegen. Zelfs als ze zich maar een centimeter of twee verplaatsen, gebruiken kolibries meestal hun vleugels in plaats van hun voeten.
Verenkleed
Vele vogelsoorten hebben opvallende kleuren en patronen, maar het algemene iriserende verenkleed van kolibries is uniek. In het bijzonder de felgekleurde keel of gorget van veel mannelijke kolibries is een belangrijk veldmerk in vorm en kleur. Vrouwtjes zijn over het algemeen eenvoudiger, maar vertonen bij veel soorten nog steeds iriserende kleuren.
Stofwisseling
Kolibries hebben de hoogste stofwisseling tijdens de vlucht van alle vogelsoorten. Hun efficiënte energieomzetting is nodig om hun snelle hartslag en vleugelsnelheid in stand te houden. Ze kunnen in rusttoestand, vooral ’s nachts, in torpor gaan om energie te sparen zonder voortdurend te hoeven eten.
Kolibriegedrag
Zoals de meeste vogels hebben kolibries enkele unieke gedragingen die hen helpen onderscheiden van andere soorten.
Vlucht
De vlucht van een kolibrie is zijn meest ongewone gedrag. Kolibries zijn de enige vogelsoorten die langdurig kunnen zweven, en het zijn acrobatische vliegers die ook achteruit kunnen vliegen en bijna ogenblikkelijk van richting kunnen veranderen. Soms kunnen kolibries zelfs ondersteboven vliegen!
Voeding
Kolibries eten bijna uitsluitend nectar en kleine insecten, zoals muggen en spinnen. Sommige kolibries experimenteren wel met fruit, maar meestal is dat een manier om er zoet sap uit te halen, vergelijkbaar met nectar, en eten ze niet het vruchtvlees. Kolibries eten helemaal geen zaden, noch knabbelen ze aan vet, brood, noten of restjes.
Bestuiving
Zoals vele insecten zijn kolibries van cruciaal belang voor de bestuiving van bloemen. Veel bloemen hebben langwerpige bloeiwijzen waardoor de vogels stuifmeel moeten aanraken om zich te voeden, zelfs met hun lange snavel. Als kolibries stuifmeel op hun kop en snavel krijgen, brengen ze het over tussen verschillende bloemen en helpen zo de planten zich voort te planten.
Agressie
Veel vogels zijn agressief en verjagen indringers van hun territorium, maar kolibries kunnen een van de felste vogels zijn. Dit is vooral verbazingwekkend als men hun geringe grootte in aanmerking neemt. Veel vogelaars hebben kolibries met succes veel grotere vogels zien verjagen van hun favoriete voederplaatsen en bloemen, en deze kleine vogels zullen zelfs andere dieren en mensen aanvallen.
Van hun geografische verspreiding tot hun fysieke verschijning tot hun gedrag, zijn er vele kwaliteiten die kolibries uniek maken. Begrijpen wat een kolibrie is, kan vogelaars helpen deze vogeljuwelen beter te waarderen en het observeren ervan nog plezieriger maken.