Facts
- De vlamtemperatuur bij het verbranden van Propaan in Zuurstof is 2800 graden C
- De vlamtemperatuur bij het verbranden van Acetyleen in Zuurstof is 3100 graden C
Propaan (ook wel LPG-liquefied petroleum gas of LP gas genoemd) is een veel gebruikte brandstof. Het wordt vervoerd en opgeslagen als een zeer koude vloeistof, en kan bij contact met de huid een “vriesbrand” of bevriezing veroorzaken. Het vloeibare propaan wordt in een tank of cilinder omgezet in een gas. In zijn natuurlijke vorm is propaan kleurloos en reukloos. Om propaan bij een lek of lekkage gemakkelijker op te sporen, voegen fabrikanten een chemische verbinding toe die het gas een kenmerkende geur geeft.
Lassen
Vooreerst: Propaan kan niet worden gebruikt voor gaslassen. Wanneer acetyleen in zuurstof brandt, leidt het tot een reductiezone die het staaloppervlak reinigt. Propaan heeft geen reductiezone zoals acetyleen en kan dus niet voor autogeenlassen worden gebruikt.
Hardsolderen
Propaan kan net als acetyleen voor hardsolderen worden gebruikt. Voor capillair hardsolderen (zilver hardsolderen) gelijk resultaat. Voor hardsolderen (dikvloeibare hardsoldeer legeringen) is acetyleen een voordeel
Snijden
Propaan kan evenals acetyleen voor snijden worden gebruikt. Als u met acetyleen snijdt, zet u normaal het uiteinde van de binnenste vlamkegel op het metaal (1mm van het plaatoppervlak). Als je hetzelfde doet met propaan, ben je lang aan het wachten. Als je de toorts hoger zet, zodat de buitenste vlamkegel wordt gebruikt, komt het voorverwarmingsproces sneller op gang. Propaan geeft slechts een klein deel van de warmte af in de binnenste vlamkegel (minder dan 10%), zodat het grootste deel van de warmte in de vlam zich in de buitenste kegel bevindt. Acetyleen geeft bijna 40% van zijn warmte af in de binnenste vlamkegel.
Acetyleen is dus beter voor snijden dan propaan. Hoewel acetyleen qua temperatuur heter is dan propaan, is het een feit dat mensen ten onrechte propaan gebruiken om te snijden. De fout die zij maken is dat zij met propaan snijden zoals zij met acetyleen zouden snijden. Waar de hitte in de propaan voorverwarmingsvlam is, is niet waar het is met acetyleen. Kortom, er is een andere techniek nodig om met propaan te snijden en in het algemeen wordt acetyleen sneller voorverwarmd. De scheepssloperijen en sloopwerven gebruiken vaak propaan om te snijden omdat de snijkwaliteit niet van belang is.
Verwarming
…is een andere zaak. Zeggen dat propaan minder warmte afgeeft is niet juist (ronduit verkeerd eigenlijk). Acetyleen is heter maar geeft minder warmte af. Het grootste deel van het voorverwarmen gebeurt met zuurstof / propaan. Dat is een feit. De beschikbare warmte van propaan is hoger.
Apparatuur
Snijden vereist verschillende snijhulpstukken en snijmondstukken
Economie
Propaan heeft een grotere stoichiometrische zuurstofbehoefte dan acetyleen. Voor de maximale vlamtemperatuur bij zuurstof is de verhouding tussen het volume zuurstof en het brandstofgas 1,2 tot 1 voor acetyleen en 4,3 tot 1 voor propaan. Er wordt dus veel meer zuurstof verbruikt bij het gebruik van propaan. Ondanks het feit dat propaan goedkoper is dan acetyleen, wordt dit gecompenseerd door het hogere zuurstofverbruik.
Veiligheid
Het belangrijkste nadeel van het gebruik van propaan aan boord is toch wel het veiligheidsaspect.
Het soortelijk gewicht van acetyleen is 0,9 en dus lichter dan lucht (1). Als gas weglekt zal het stijgen. Het soortelijk gewicht van propaan is 1,6 en zwaarder dan lucht (hetzelfde voor andere koolwaterstofgassen zoals butaan en MAPP* (gemodificeerd propaangas)). Elk propaanlek in een afgesloten ruimte zal zinken en geconcentreerd raken op het niveau van het dek, zich ophopen en soms detectie vermijden.
Om propaan effectief te laten branden, moet het zuurstof-gasmengsel binnen een bepaald bereik liggen. Voor ideale omstandigheden moet er vier delen propaan op 96 delen zuurstof zijn. Als het gas buiten deze parameters brandt, is het resultaat een onvolledige verbranding; hierbij ontstaat overmatig koolmonoxide. Dit kan zeer gevaarlijk zijn als de ruimte niet goed geventileerd is. Aan boord van een schip werkt men soms in afgesloten ruimten zoals ballasttanks en dubbele bodems. Koolmonoxidevergiftiging kan de dood tot gevolg hebben, omdat het giftige gas de zuurstof in de bloedbaan verdringt.
*”MAPP-gas” is een handelsmerknaam, eigendom van The Linde Group. De naam is afgeleid van de oorspronkelijke chemische samenstelling, methylacetylene-propadiene propane. “MAPP gas”
Download Technische update – Gaslassen – Acetyleen vs propaan
Bekijk productcatalogus gaslassen