Etyczna Konsumpcja polega na tworzeniu powiązań między produktem, miejscem jego pochodzenia i kontekstem, w jakim został wyprodukowany. Wymaga od CIEBIE, abyś pomyślał, zanim zrobisz zakupy, abyś zastanowił się, jak twój styl życia wpływa na innych ludzi i społeczności, a także na środowisko. Etycznie poinformowany konsument zdaje sobie sprawę, że kupując coś, kupuje nie tylko produkt.
Etyczna konsumpcja NIE polega na pozbywaniu się siebie, ani nie jest konkursem na to, kto ma najbardziej cnotliwą listę zakupów. Chodzi o uznanie siły, jaką masz Ty, jako konsument dóbr i usług, w wpływaniu na biznes, aby był bardziej zrównoważony, etyczny i odpowiedzialny.
Etyczne vs Nieetyczne
Jeśli mówimy o „Etycznej konsumpcji” lub „Sprawiedliwym Handlu”, musimy się zastanowić, czy „Nieetyczna konsumpcja” i „Nieuczciwy” handel również istnieją? A jeśli istnieją, to co je konstytuuje? Czy możemy założyć, że każdy produkt, który nie posiada logo sprawiedliwego handlu, był przedmiotem nieuczciwego handlu?
Nie ma łatwej odpowiedzi na to pytanie. Subiektywny charakter etycznej konsumpcji oznacza, że często nie ma zgody co do tego, co czyni produkt etycznym, i równie trudno jest ustalić, które produkty są nieetyczne.
Etyka jest zasadniczo wartością i zależy od kontekstu. Istnieją jednak pewne podstawowe normy etyczne, które są uniwersalne: na przykład, nigdy nie można uznać za usprawiedliwione poddawanie pracowników niewolniczym warunkom, ani też handel „krwawymi diamentami” czy nielegalny wyrąb lasów, nie może być w żaden sposób uznany za etyczny. Tak więc wydaje się, że istnieją pewne oczywiste metody produkcji, które są zdecydowanie nieetyczne, choć istnieje wiele szarych stref – na przykład, załóżmy, że mieszkasz 10 km od pracy, w odległej wiosce: mógłbyś, przy odrobinie wysiłku, jeździć do i z pracy rowerem każdego dnia. Jeśli jednak zamiast tego zdecydowałbyś się na jazdę samochodem – czy zostałoby to uznane za nieetyczne?
Ewolucja etycznej konsumpcji
Pod koniec XVII wieku pewna liczba osób zaczęła składać petycje do rządu Wielkiej Brytanii w sprawie lepszych warunków pracy w fabrykach. W rezultacie w 1802 r. powstała ustawa o fabrykach, zdrowiu i moralności (Factory and Health and Morals Act). Chociaż znacznie wyprzedziła ona koncepcję etycznej konsumpcji, jaką znamy dzisiaj, była prawdopodobnie pierwszym znaczącym ruchem na rzecz sprawiedliwości społecznej w czasach nowożytnych.
Etyczna konsumpcja w swojej współczesnej formie zaczęła nabierać kształtów w latach 50. XX wieku, kiedy w Ameryce Północnej rozpoczęły się inicjatywy „sprawiedliwego handlu”. Ruch hippisowski w latach 60. zachęcił jednostki do myślenia o sobie nie tylko w kategoriach rodziny, pracy i społeczności, ale także jako o konsumentach we własnej osobie. W miarę jak ludzie stawali się coraz bardziej świadomi etycznych implikacji kupowania takich, a nie innych produktów, zaczął na poważnie kształtować się model etycznej konsumpcji. Pierwsza Organizacja Alternatywnego Handlu (ATO) powstała w Holandii w latach 60-tych i nosiła nazwę S.O.S. Wereldhandel – „Wereldhandel” oznacza „handel światowy”, a SOS oznacza „Support Underdeveloped Regions”.
Why bother?
W naszej roli jako konsumentów towarów i usług, zasadniczo głosujemy (dokonujemy wyborów) naszymi kieszeniami. Za każdym razem, gdy dokonujemy zakupu, przyczyniamy się do zysków firmy i dajemy tej firmie (i jej praktykom pracy) kciuka w górę. Kiedy kupujesz ubranie, na metce nie będzie napisane, że zostało wyprodukowane w warsztacie wyzyskującym pracowników w Bangladeszu, a kupowane przez ciebie owoce i warzywa nie będą zawierały informacji, że były przedmiotem nieuczciwego handlu – nie zmienia to jednak faktu, że te produkty mogą być nieetyczne. Powoływanie się na niewiedzę również tego nie zmienia – nadal oznacza to, że każdy cent przekazany na te praktyki jest głosem za ich kontynuacją.
Czy nie robiąc etycznych zakupów dokonujemy wyboru utrwalania niesprawiedliwości i niezrównoważonych modeli wzrostu? Etyczna konsumpcja ma swoje pozytywne uzasadnienie. Wspieranie etycznych firm i inicjatyw może działać jako czynnik szerokiej zmiany społecznej i ekonomicznej. Kupowanie produktów będących przedmiotem uczciwego handlu zaczyna pomagać w wyrównywaniu nierównowagi handlowej między krajami bogatymi i biednymi; upewnienie się, że meble zostały wykonane z drewna odzyskanego, zachęca producentów mebli do przeznaczania większej ilości zasobów na takie drewno, a mniej na niezrównoważone, a czasem nielegalne praktyki wyrębu lasu.
„Firma odchodząca od przyjętych norm społecznych, takich jak ochrona środowiska, rozsądna polityka personalna czy unikanie pracy dzieci, może ryzykować karę ze strony konsumentów.
Glazer, Kanniainen i Poutvaara
„Głosowanie swoją kieszenią” zawiera w sobie nieodłączne niebezpieczeństwo – w demokracji konsumenckiej ci, którzy mają najgłębsze kieszenie, otrzymują najwięcej „głosów” – ale dzięki uznaniu potencjału, jaki ma siła konsumentów w wywoływaniu zmian społeczno-gospodarczych, jesteśmy w stanie lepiej kontrolować rodzaj świata, w którym żyjemy.
.