Geografia była po raz pierwszy systematycznie badana przez starożytnych Greków, którzy rozwinęli również filozofię geografii; Thales z Miletu, Herodot, Eratostenes, Arystoteles, Strabo i Ptolemeusz wnieśli znaczący wkład do geografii. Rzymski wkład w geografię polegał na eksploracji i tworzeniu map nieznanych wcześniej lądów. Grecka nauka geograficzna została podtrzymana i wzbogacona przez Arabów w okresie średniowiecza. Geografowie arabscy, wśród których wyróżniają się Idrisi, Ibn Battutah i Ibn Khaldun, wiele podróżowali w celu poszerzenia swojej wiedzy o świecie. Podróże Marco Polo w drugiej części średniowiecza rozpoczęły odrodzenie zainteresowania geograficznego poza światem muzułmańskim.
Wraz z renesansem w Europie przyszło pragnienie poznania nieznanych części świata, które doprowadziło do podróży badawczych i wielkich odkryć. Jednak to raczej interes kupiecki niż autentyczne poszukiwanie wiedzy napędzało te przedsięwzięcia. W XVI i XVII w. wprowadzono na nowo solidną geografię teoretyczną w postaci podręczników (Geographia generalis Bernhardusa Vareniusa) i map (mapa świata Gerardusa Mercatora). W XVIII w. geografia zaczęła być uznawana za dyscyplinę naukową i po raz pierwszy nauczana na poziomie uniwersyteckim.
Nowożytny okres geografii rozpoczął się pod koniec XVIII w. wraz z pracami Alexandra von Humboldta i Karla Rittera. Odtąd można wyróżnić dwie główne metody podejścia do geografii: systematyczną, według Humboldta, i regionalną, według Rittera. Spośród narodowych szkół geograficznych, które się rozwinęły, najbardziej wpływowe były szkoła niemiecka i francuska. Szkoła niemiecka, która zajmowała się głównie geografią fizyczną, rozwinęła naukowy i analityczny styl pisania. Szkoła francuska zasłynęła z opisowych monografii regionalnych, prezentowanych w sposób jasny i płynny; geografia ludzka i historyczna były jej mocną stroną. Chociaż nacisk kilkakrotnie przesuwał się między tymi podejściami i punktami widzenia, ich współzależność jest uznawana przez wszystkich geografów.
Od zakończenia II wojny światowej geografia, podobnie jak inne dyscypliny, doświadczyła eksplozji wiedzy przyniesionej przez nowe narzędzia nowoczesnej technologii do pozyskiwania i manipulacji danymi; należą do nich zdjęcia lotnicze, zdalne czujniki (w tym podczerwień i fotografia satelitarna) oraz komputer (do analizy ilościowej i mapowania). Ilościowa metoda badań geograficznych zyskała na popularności od lat 50. XX wieku, a jej czołowymi przedstawicielami są Edward Ullman i William Garrison ze Stanów Zjednoczonych oraz Peter Haggett z Wielkiej Brytanii.
Ważny wkład w postęp geografii i rozwój koncepcji geograficznych został dokonany przez Ferdinanda von Richthofena, Albrechta Pencka, Friedricha Ratzela, Alfreda Hettnera, Karla Haushofera i Waltera Christallera w Niemczech; Paula Vidala de la Blache, Jeana Brunhesa, Conrada Malte-Bruna, Elise Reclus i Emmanuela de Martonne we Francji; oraz Williama Morrisa Davisa, Isaiaha Bowmana, Ellen Churchill Semple, Carla O. Sauer, Albert Brigham i Richard Hartshorne w Stanach Zjednoczonych. Dziś geografia jest studiowana przez agencje rządowe i na wielu światowych uniwersytetach. Badania są stymulowane przez takie znane instytucje geograficzne, jak Królewskie Towarzystwo Geograficzne (1830, Wielka Brytania), Amerykańskie Towarzystwo Geograficzne (1852, Stany Zjednoczone) i Socit de Geographie (1821, Francja).
- Wstęp
- Metody i gałęzie
- Historia studiów geograficznych
- Bibliografia
.