Obraz ten powstał w czasie, gdy Friedrich odniósł swój pierwszy publiczny sukces i uznanie krytyki kontrowersyjnym Ołtarzem Tetschenera. Choć obrazy Friedricha to pejzaże, projektował je i malował w pracowni, posługując się swobodnie kreślonymi szkicami plenerowymi, z których wybierał najbardziej sugestywne elementy, by scalić je w ekspresyjną kompozycję. Opactwo w lesie dębowym powstało na podstawie studiów ruin opactwa Eldena, które pojawiają się w kilku innych obrazach. Te same drzewa, w nieco zmienionych formach, można zobaczyć również w innych pracach.
Opactwo Eldena mogło mieć osobiste znaczenie dla Friedricha, ponieważ zostało zniszczone podczas wojny trzydziestoletniej przez najeźdźców szwedzkich, którzy później wykorzystali cegły z opactwa do budowy fortyfikacji. W obrazie Friedricha pojawia się paralela między tymi działaniami a wykorzystaniem kościołów w Greifswaldzie jako koszar przez okupujących miasto żołnierzy francuskich. W ten sposób pogrzeb staje się symbolem „pogrzebania nadziei Niemiec na zmartwychwstanie”.
Friedrich mógł rozpocząć pracę nad Opactwem w dąbrowach w czerwcu 1809 roku po pobycie na Rugii, w Neubrandenburgu. 24 września 1810 roku, na krótko przed wystawą w Akademii Berlińskiej, Carl Frederick Frommann opisał zachodzące słońce i półksiężyc na prawie ukończonym obrazie.