Praktyczne techniki: Badger
UK i Irlandia
Badgery (Meles meles) są szeroko rozpowszechnione na Wyspach Brytyjskich i w Irlandii, choć najczęściej występują w południowo-zachodniej Anglii. Borsuki żyją na ogół w małych grupach zwanych grupami społecznymi, z których każda posiada własne terytorium z granicami wyznaczonymi przez regularnie rozmieszczone latryny (małe obszary, na których borsuki składają odchody). Grupa dzieli się również podziemnym domem zwanym głównym schronieniem, choć mogą istnieć również mniejsze schronienia w obrębie terytorium.
Ochrona i jej konsekwencje
Na mocy ustawy o ochronie borsuków z 1992 r. (Protection of Badgers Act 1992) nielegalne jest umyślne zabijanie, ranienie lub zabieranie borsuka lub podejmowanie takich prób, lub lekkomyślne uszkadzanie, niszczenie lub utrudnianie dostępu do jakiejkolwiek części schronienia borsuka. Podobną ochronę zapewnia Wildlife (Northern Ireland) Order 1985 (z późniejszymi zmianami) oraz Wildlife Amendment Act 2000. Borsuk jest stosunkowo powszechnym zwierzęciem, a ochrona ma na celu zapobieganie przynętom na borsuki i innym sportom krwawym z udziałem borsuków, a nie zachowanie populacji borsuków.
Niemniej jednak obecność borsuków na terenie inwestycji może nadal prowadzić do odmowy wydania pozwolenia na budowę. Aby to złagodzić, należy jasno wykazać, że gatunek ten będzie odpowiednio chroniony podczas procesu inwestycyjnego, że zakłócenia będą ograniczone do minimum oraz że zapewnione zostanie odpowiednie siedlisko alternatywne, aby utrzymać przynajmniej istniejącą populację.
Ponieważ są one dość powszechne, borsuki są często obecne na terenach inwestycyjnych lub w ich pobliżu. Zazwyczaj budują swoje nory na pochyłym terenie pod drzewami, ale nory znajdują się również w mniej oczywistych miejscach, takich jak krawędzie pól uprawnych, nieużywane rury, a nawet pod mostami na autostradzie.
W Anglii w 2009 roku zmieniły się wytyczne dotyczące działań uznawanych za mogące przeszkadzać borsukom. Obecnie Natural England uważa, że wiele działań wokół borsuków prawdopodobnie nie będzie przeszkadzać borsukom i dlatego takie działania nie będą wymagać licencji. Przykłady takich działań podanych przez Natural England obejmują usuwanie roślinności, oczyszczanie rowów wodnych i prace budowlane, w przypadku których nie dojdzie do uszkodzenia miejsca schronienia, a poziom hałasu i/lub wibracji nie przekroczy poziomów powszechnie tolerowanych przez borsuki.
Natural England wydała również w 2009 r. wytyczne dotyczące tego, co stanowi miejsce schronienia borsuka, które jest obecnie wykorzystywane przez borsuki. Jest to ważne, ponieważ przepisy chronią tylko te wnyki borsucze, które są obecnie wykorzystywane przez borsuki. We wskazówkach stwierdza się, że borsuk nie musi faktycznie zajmować terenu, aby można było uznać, że jest on aktualnie wykorzystywany, oraz że należy uznać, iż teren jest aktualnie wykorzystywany, jeżeli przy wejściu do niego znajdują się oznaki terenowe borsuków, takie jak ślady łap, sierść borsuka, ściółka itp. Gdy tylko takie oznaki znikną, a borsuki nie będą zajmować terenu, można uznać, że nie jest on aktualnie użytkowany, a zatem nie podlega ochronie. Natural England podaje, że może minąć kilka tygodni, zanim znaki znikną po tym, jak borsuk przestanie zajmować kryjówkę.
Licencje dla borsuków są zatem prawdopodobnie wymagane tylko wtedy, gdy:
- Prace będą prowadzone na terenie lub w pobliżu kolonii borsuków wykazujących wyraźne oznaki aktualnego użytkowania
- Siedlisko zostanie uszkodzone lub zniszczone
- W pobliżu kolonii borsuków wystąpią dość ekstremalne zakłócenia w postaci hałasu lub podłoża
Dodatkowo, w przypadku utraty znacznych obszarów siedlisk żerowania może być również konieczne stworzenie nowych obszarów żerowania w obrębie terytorium borsuków, aby uniknąć sytuacji, która może być postrzegana jako okrucieństwo wobec borsuków.
Techniki łagodzące
Ochrona pojedynczych borsuków
Zazwyczaj w obrębie terenu inwestycji należy zachować legowiska borsuków i siedliska żerowania. Jeśli nie jest możliwe zachowanie siedlisk borsuków na terenie inwestycji, borsuki mogą zostać wyłączone z ich siedlisk na podstawie licencji, aby chronić je przed uszkodzeniem w trakcie inwestycji. W tym celu stosuje się system bramek jednokierunkowych i ogrodzeń odpornych na borsuki. Borsuki nie są chwytane, lecz wypuszczane z kryjówki przez bramę jednokierunkową, a następnie zabezpieczane przed powrotem przez ogrodzenie. Proces ten może trwać do 3 tygodni, a gdy posiadacz zezwolenia ma pewność, że wszystkie borsuki opuściły kolonie, jest on starannie wykopywany. Przeniesienie borsuków na nowy teren jest zazwyczaj niewykonalne, ponieważ borsuki są terytorialne i występują w dużych zagęszczeniach na wszystkich obszarach odpowiedniego siedliska.
Wielka liczba borsuków ginie co roku na drogach, a ochrona borsuków jest szczególnie brana pod uwagę przy budowie nowych dróg. Śmiertelność borsuków na drogach można kontrolować stosując ogrodzenia odporne na borsuki i zapewniając bezpieczne przejścia, takie jak tunele dla borsuków i gzymsy wewnątrz ponadwymiarowych przepustów.
Utrzymanie siedlisk borsuków
Szczepy borsuków znajdują się zazwyczaj w lasach lub gęstych żywopłotach. Ich ulubionymi miejscami żerowania są krótkie, ulepszone łąki z dużą liczbą dżdżownic. Zachowanie tych cech na terenie inwestycji lub w jej pobliżu jest zatem pożądane. Należy zauważyć, że ochrona kolonii przy jednoczesnym usunięciu dużych obszarów siedlisk borsuków może być nie do przyjęcia.
Monitorowanie
Badery można obserwować w koloniach bez licencji, a ich odchody i ślady można łatwo zidentyfikować. Stosunkowo łatwo jest też ustalić, czy w danej chwili jest ona wykorzystywana przez borsuki. Może się jednak zdarzyć, że nieużywana kryjówka zostanie ponownie zajęta. Niektóre małe nory znajdujące się na skraju terytorium mogą być wykorzystywane sporadycznie. Monitoring powinien skupiać się na oznakach i bezpośrednich obserwacjach, w tym za pomocą pułapek z kamerą, borsuków i ich młodych, które po raz pierwszy wychodzą na powierzchnię ziemi w maju.
Termin prac
Okres wykonywania licencjonowanych prac związanych z naruszaniem siedlisk to zwykle czas od 1 lipca do 30 listopada (sezon zamknięty trwa zatem od 1 grudnia do 30 czerwca).
Dalsza lektura
English Nature (2002) Badgers and Development. English Nature, Peterborough.
National Road Schemes. National Roads Authority (data nieznana) Guidelines for the Treatment of Badgers prior to the construction of National Road Schemes. National Roads Authority, Dublin.
Natural England (2015) Badgers: surveys and mitigation for development projects. https://www.gov.uk/guidance/badgers-surveys-and-mitigation-for-development-projects