The Founder: Jezus z Nazaretu
Chrześcijaństwo ma historycznego założyciela, którego istnienie jest weryfikowane przez źródła zewnętrzne. Najbardziej wiarygodnym z tych źródeł jest relacja Józefusa, żydowskiego historyka z pierwszego wieku, urodzonego w Jerozolimie, który w końcu stał się obywatelem rzymskim. W swoim dziele, Antiquities of the Jews, czyni on kilka krótkich odniesień do Jezusa, zarówno jako Mesjasza, jak i mądrego nauczyciela. Józef odnotowuje również, że Jezus został ukrzyżowany, a jego zwolennicy wierzyli, że został przywrócony do życia. Jednak poza tym historia milczy.
Najwięcej informacji o Jezusie jest zapisanych w czterech księgach Biblii: Mateusza, Marka, Łukasza i Jana. Należy tu jednak zauważyć, że księgi te nie zostały napisane jako biografie; ich celem było raczej przekonanie innych, że Jezus był synem Boga i zbawicielem świata. Dlatego też opisują one życie i służbę Jezusa jako tego, w którego wierzono, że jest Bogiem w ciele. Innymi słowy, to, co mamy w tych czterech księgach Biblii, jest opisem Jezusa Chrystusa, czyli „pomazańca” lub „wybrańca”, a nie historią Jezusa jako człowieka z Nazaretu.
Co chrześcijanie wierzą o Jezusie?
Po pierwsze i najważniejsze, chrześcijanie wierzą, że Jezus jest zarówno w pełni człowiekiem, jak i w pełni Bogiem: techniczna formuła brzmi „jedna osoba, dwie natury”. Chrześcijanie wierzą, że Jezus nie był ani po prostu kolejnym oświeconym nauczycielem z jednej strony, ani boskim awatarem z drugiej – Bogiem w ludzkim przebraniu. Zamiast tego, we wszystkich swoich słowach i czynach, Jezus był zarówno w pełni i całkowicie boski, jak również był prawdziwą, wcieloną istotą ludzką. Język, którego chrześcijanie używają, aby to opisać, to „inkarnacja”. To znaczy, chrześcijanie wierzą, że Bóg stał się „wcielony” – dosłownie, „ocielony” – w jednej istocie ludzkiej, Jezusie z Nazaretu, synu młodej kobiety o imieniu Maria i jej męża, Józefa.
Po drugie, w Jezusie chrześcijanie wierzą, że mają najwyraźniejszy wyraz głównej natury Boga i tego, jak Bóg chce być w relacji z ludzkością i światem. Dlatego właśnie życie Jezusa – Jego służba, przyjaciele, uczniowie – wszystko to jest kluczowe dla chrześcijańskiego zrozumienia Boga. Chrześcijanie wierzą, że podstawowym usposobieniem Boga wobec stworzenia jest miłość i że wszystko, co Bóg czyni w świecie, ma na celu zamanifestowanie tej miłości. Uważa się, że Jezus w swojej osobie i w każdym akcie swojego ludzkiego życia ucieleśnia tę miłość.
Jeszcze jedna kwestia musi być tutaj wspomniana w odniesieniu do życia i posługi Jezusa, a mianowicie to, że Jezus był bardzo transgresyjny, wielokrotnie łamał normy społeczne i „odmieniał” tradycyjne pojęcia władzy i statusu społecznego. Nie sprzymierzył się z faryzeuszami, ówczesnymi władzami żydowskimi; w istocie, byli oni regularnie i wielokrotnie karceni przez Jezusa za ich nacisk na zasady ponad ludźmi. Zamiast tego, Jezus otaczał się celnikami, prostytutkami i innymi wątpliwymi członkami społeczeństwa, przyjmował dzieci na swoje kolana, uzdrawiał trędowatych i rozmawiał z obcymi kobietami. Raz za razem Jezus sprzymierzał się z outsiderami: z biednymi i zanieczyszczonymi, nieuprzywilejowanymi i niechcianymi.
Biblia
Jak wyznawcy wielu religii, chrześcijanie mają święty tekst, Biblię, która jest kompilacją wielu mniejszych tekstów napisanych przez wielu autorów, z których tylko niektórzy są znani. Biblia jest często opisywana przez chrześcijan jako „natchniona”, choć słowo to jest różnie interpretowane. Podczas gdy niektórzy chrześcijanie uważają, że Biblię należy czytać dosłownie, nawet jeśli chodzi o sprawy nauki i historii, chrześcijanie głównego nurtu wierzą, że Biblia nie została napisana jako podręcznik do nauki, biografia czy relacja historyczna, lecz jako świadectwo jedynego Boga, który objawił się w historii w przymierzu najpierw z narodem żydowskim, a następnie, przez Jezusa Chrystusa, całemu światu. To pozostawia otwartą możliwość harmonizowania chrześcijańskiej historii z nowymi odkryciami w geologii, antropologii, historii, astronomii, itd. itp.
Chrześcijańska Biblia jest podzielona na dwie główne części, które tradycyjnie nazywane są Starym Testamentem i Nowym Testamentem. Liczba ksiąg w Biblii różni się pomiędzy różnymi wyznaniami chrześcijańskimi, ale dwa główne podziały są pomiędzy Biblią katolicką, która ma siedemdziesiąt trzy księgi i Biblią protestancką, która ma w sumie sześćdziesiąt sześć ksiąg.
Wspólnota chrześcijańska
Narodziny wspólnoty chrześcijańskiej, lub „kościoła”, zwykle kojarzone są z wydarzeniem opisanym w księdze biblijnej znanej jako Dzieje Apostolskie, kiedy to 3000 osób zostało ochrzczonych w Jerozolimie po nadzwyczajnym świadectwie uczniów Jezusa, którzy mówili wieloma obcymi językami po otrzymaniu daru Ducha Świętego.
Gdy mówimy o Kościele, rozmowa zazwyczaj zaczyna się od Pawła i różnych listów, które pisał do powstających wspólnot chrześcijańskich w basenie Morza Śródziemnego (listy te stanowią obecnie znaczną część Nowego Testamentu). Wspólnoty te zmagały się z bardzo realnymi problemami, z którymi Kościół zmaga się do dziś: kłótnie między chrześcijanami, pytania dotyczące moralności seksualnej, kwestie dyskryminacji podczas nabożeństw oraz rola prawa w życiu chrześcijanina. Pod wieloma względami te wczesne wspólnoty były prefiguracją kościoła chrześcijańskiego, jaki istnieje dzisiaj: związane razem w wierze w Jezusa Chrystusa, ale także oddzielone od siebie przez różne interpretacje doktryn i praktyk, a także w wyjątkowy sposób ukształtowane przez specyficzny kontekst geograficzny i kulturowy, w którym się rozwijały. Dzisiaj te różne ciała kościelne są zazwyczaj nazywane „denominacjami”, a dialog/partnerstwo między nimi jest nazywane „ekumenicznym”
Wspólnota chrześcijańska ma dwa elementy, które można znaleźć w prawie każdej denominacji chrześcijańskiej na całym świecie. Te cechy to „słowo” i „sakrament”. „Słowo”, w tym kontekście, odnosi się do Biblii: czytań biblijnych, a także kazań. Każda wspólnota, która nazywa siebie „kościołem”, gromadzi się wokół Biblii, czytając i rozważając Pismo Święte.
Drugą cechą większości kościołów jest „sakrament”. Być może najbardziej znana definicja sakramentu pochodzi od Augustyna: „widzialne znaki niewidzialnej łaski”. Uważa się, że sakramenty – takie jak chrzest i komunia – są namacalnymi doświadczeniami Bożej miłości i miłosierdzia, które zarówno jednostka, jak i wspólnota otrzymują w wierze, w swoich fizycznych ciałach, w większym fizycznym ciele zgromadzonych ludzi.
Kościół potrzebował kilku stuleci, aby uporządkować to, co chrześcijanie zaczęli uważać za „ortodoksyjną” doktrynę kościelną; i mimo że oficjalne nauki kościelne są ustalane od tysiącleci, debaty na temat tych samych kwestii trwają do dziś.
Nauki Chrześcijańskie
Trójca Święta: Pierwsza i najważniejsza wśród nauk chrześcijańskich jest doktryna Trójcy, która jest zarówno centralna dla zrozumienia wiary chrześcijańskiej, jak i niezwykle trudna do wyjaśnienia. Doktryna Trójcy odnosi się do chrześcijańskiego przekonania, że Jeden Bóg istnieje w rzeczywistości w trzech „osobach”: Bóg Ojciec, Bóg Syn i Bóg Duch Święty. Te „osoby” nie są oddzielnymi, różnymi jednostkami – chrześcijaństwo nie wyznaje wiary w trzech bogów – ale raczej te trzy osoby dzielą tę samą istotę i sprawiają, że Bóg jest znany ludzkości na różne sposoby.
Zbawienie: Inną kluczową doktryną chrześcijańską jest zbawienie – podstawowym twierdzeniem chrześcijan jest to, że „Jezus zbawia” – ale co to dokładnie znaczy, nadal jest przedmiotem dyskusji. Jednym z najbardziej palących aspektów chrześcijańskiego zrozumienia zbawienia jest to, jak odnosi się ono do sposobu, w jaki chrześcijanie postrzegają inne tradycje religijne. Tradycyjny chrześcijański pogląd na zbawienie mówi, że poza Kościołem chrześcijańskim nie ma zbawienia. Ta idea napędzała praktyki misyjne kościoła przez wieki – i nadal napędza wiele różnych kościołów dzisiaj: istniał silny impuls do nawracania ludzi na chrześcijaństwo, aby po śmierci poszli do nieba.
Jednakże w XXI wieku to rozumienie zbawienia jest coraz bardziej kwestionowane, a możliwość innych opcji została podniesiona, szczególnie możliwość powszechnego zbawienia. Wielu ludzi zakłada, że jest to współczesna idea, spowodowana zaangażowaniem w bardziej liberalne, świeckie społeczeństwo, ale doktryna ta ma w rzeczywistości długą historię w tradycji chrześcijańskiej.
Żywa tożsamość chrześcijańska
Życie chrześcijańskie dotyczy w dużej mierze „uświęcenia”, co oznacza wzrastanie w świętości, i „usprawiedliwienia”, co oznacza bycie sprawiedliwym przed Bogiem. W połączeniu, wskazują one na dwa ważne aspekty życia chrześcijańskiego: po pierwsze, bycie zbawionym, a po drugie, bycie przemienionym w świetle tego zbawienia. Różne wyznania używają innego języka, aby opisać te dwa pojęcia – i nie wszystkie podkreślają oba w równym stopniu
Do dalszej lektury:
Wyznania, autorstwa Augustyna
Meeting Jesus Again for the First Time: The Historical Jesus and the Heart of Contemporary Faith, autorstwa Marcusa Borga
A Brief Introduction to the Old Testament, autorstwa Michaela Coogana
Oxford Dictionary of the Christian Church, pod redakcją F.L. Cross i E.A. Livingstone
The Story of Christianity, by Justo Gonzalez
Blackwell Encyclopedia of Modern Christian Thought, by Alister McGrath
Faith Seeking Understanding: An Introduction to Systematic Theology, by Daniel Migliore
Introducing the New Testament: A Historical, Literary, and Theological Survey, by Mark Allan Powell
.